icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Πώς ο Paul McCartney «γλίτωσε» τα θρυλικά σκαθάρια από τον οικονομικό όλεθρο… αλλά προκάλεσε τη διάλυση του συγκροτήματος

Στις 26 Ιανουαρίου 1969, ο Τζον Λένον (John Lennon) και η Γιόκο Όνο (Yoko Ono) επισκέπτονται τον Allen Klein στη σουίτα του στο ξενοδοχείο Dorchester του Λονδίνου. Και οι δύο ανυπομονούν να γνωρίσουν τον Νεοϋορκέζο που έκανε «οικονομικά θαύματα» για τους Rolling Stones.

Ο Klein θεωρείται ιδανικός συνεργάτης: Είναι ευγενικός, ξέρει να κινεί τα νήματα, γνωρίζει τη δισκογραφία των Beatles απ’ έξω κι ανακατωτά, και στέκεται με σεβασμό απέναντι στην τέχνη της Γιόκο Όνο – επιπλέον, είναι πρόθυμος να «βάλει το κεφάλι του στη φωτιά» για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά τους.

Μέσα σε λίγες ώρες, το ζευγάρι έχει υποκύψει στη γοητεία του: Ο Λένον του ζητάει να διαχειριστεί τις υποθέσεις των Beatles και η Γιόκο προσφέρεται ακόμη και να δακτυλογραφήσει το έγγραφο που πιστοποιεί τη συμφωνία.

Εξαπατώντας τον Sam Cooke

Ο Klein έχει σπουδάσει λογιστής και έχει εργαστεί στο παρελθόν με πολλούς διάσημους καλλιτέχνες που ήταν δυσαρεστημένοι με τα συμβόλαια που υπέγραφαν με τις δισκογραφικές εταιρείες. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, από νομικής άποψης, τα τυποποιημένα συμβόλαια των μεγάλων εταιρειών άφηναν στους καλλιτέχνες μόνο ψίχουλα.

Ο Klein αποφάσισε πως αυτό έπρεπε να σταματήσει: Πρώτα προσπάθησε με τον Sam Cooke, τη μεγαλειώδη φωνή της soul. Το 1963, ο Κλάιν προειδοποίησε την εταιρεία RCA ότι ο Cooke δεν θα ηχογραφούσε ξανά, αν δεν επαναδιαπραγματευόταν το συμβόλαιό του.

Μπορεί να ακουγόταν σαν «εκβιασμός» αλλά η μέθοδος έπιασε τόπο: Η RCA συμφώνησε να υπογράψει με μια εταιρεία παραγωγής, την Tracey Ltd. – που πήρε το όνομά της από την κόρη του Cooke, για να παραδώσει τα επόμενα τραγούδια του καλλιτέχνη, ο οποίος ανέκτησε παράλληλα τα δικαιώματα όλων των κομματιών που είχε ηχογραφήσει προηγουμένως – κανείς δεν φανταζόταν εξάλλου τότε ότι αυτές οι κασέτες θα άξιζαν εκατομμύρια.

Στην πραγματικότητα, η Tracey Ltd. ανήκε στον Klein και ο Cooke θα γινόταν τελικά υπάλληλός του. Ο τελευταίος δεν το έμαθε ποτέ, καθώς δολοφονήθηκε στα τέλη του 1964. Ο Klein απευθύνθηκε στην οικογένεια του τραγουδιστή και έπεισε την χήρα να του πουλήσει τα δικαιώματα έκδοσης των συνθέσεων του Cooke σε τιμή ευκαιρίας.

Βάζοντας στο μάτι τους Rolling Stones

Την επόμενη χρονιά, ο Klein επανέλαβε τα ίδια κόλπα με τους Rolling Stones. Οι εκπρόσωποί τους, Eric Easton και Andrew Loog Oldham, τους είχαν εκμεταλλευτεί σε τέτοιο βαθμό που, όταν ο Klein εντόπισε διάφορες παρατυπίες στο συμβόλαιό τους, άνοιξε πόλεμο με την Decca Records, η οποία δεν ήθελε με τίποτα να χάσει τους Stones.

Ο Klein συνεργάστηκε τελικά με τη London Records, την αμερικανική θυγατρική της Decca και κατάφερε να βελτιώσει τις συνθήκες συνεργασίας των Stones και να αποσπάσει προκαταβολές αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Και κάπου εκεί, ο Klein άρχισε να σκέφτεται πώς θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί και αυτή την κατάσταση: Εάν το συγκρότημα εξαργύρωνε αυτό το ποσό με τη μία, οι Stones θα υποβάλλονταν στους τιμωρητικούς φόρους της τότε κυβέρνησης των Εργατικών του Ηνωμένου Βασιλείου.

Έτσι, ο Klein πρότεινε να σπάσουν το ποσό σε μικρότερες «ετήσιες» πληρωμές. Για τον σκοπό αυτό, ίδρυσε μια αμερικανική εταιρεία, την Nanker Phelge – ψευδώνυμο που χρησιμοποιούσαν οι Stones για τις συλλογικές τους συνθέσεις.

Βλέψεις και στη βιομηχανία κινηματογράφου

Με την πάροδο των χρόνων, μόλις οι Easton και ο Loog Oldham έφυγαν από τη μέση, Klein ανέλαβε όλα τα δικαιώματα ηχογράφησης και έκδοσης: Το 1970, όταν οι Stones χώρισαν την εταιρεία με τον business manager τους, ανακάλυψαν ότι τα ονόματά τους δεν υπήρχαν στο καταστατικό της Nanker Phelge.

Ο Klein ήταν αμείλικτος: Διεκδίκησε μάλιστα ως δικά του αρκετά τραγούδια που περιλαμβάνονταν στα άλμπουμ Sticky Fingers και Exile on Main St., τις πρώτες κυκλοφορίες από την εταιρεία Rolling Stones.

Τα εκατομμύρια που παρήγαγε ο όμιλος δεν έμειναν αδρανή: Ο Klein έπαιξε μεγάλα ποσά στο χρηματιστήριο και προσπάθησε ακόμη και να πάρει τον έλεγχο της Metro-Goldwyn-Mayer, του ιστορικού στούντιο του Χόλιγουντ.

Άλλωστε, όνειρό του ήταν να ασχοληθεί και με τον κινηματογράφο: Επένδυσε σε ταινίες B-movies και σε μια ακριβή παραγωγή με τίτλο “The Golden Greek”, για τον Αριστοτέλη Ωνάση και την Τζάκι Κένεντι και απέκτησε τα δικαιώματα διανομής του “El Topo” και μιας άλλης ταινίας του Alejandro Jodorowsky.

Η μουσική βιομηχανία είναι μεγάλη επιχείρηση

Πίσω στο 1969, ο Klein έχει την υποστήριξη του Λένον, του Ringo Starr και του George Harrison, αλλά ο Paul McCartney εμπιστεύεται την οικογένεια της γυναίκας του, που δεν είχε και τις καλύτερες πληροφορίες για τον Klein.

Ο McCartney, συνηθισμένος να κατευθύνει το πλοίο των Beatles, ορκίζεται ότι δεν θα συνεργαστεί ποτέ με τον Klein και, παραδόξως, ανακοινώνει τη διάλυση του συγκροτήματος. Τα επόμενα χρόνια, τάγματα δικηγόρων θα πολεμήσουν για τον θησαυρό του συγκροτήματος.

Όσον αφορά στον Klein, πάντα με το δικό του στιλ, συνέχισε να «απειλεί» τις μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες. Το 1984, ανακάλυψε ότι σε μια βασική σκηνή της ταινίας “Witness”, ο Harrison Ford και η Kelly McGillis χορεύουν το τραγούδι Wonderful World του Sam Cooke.

Η Paramount είχε ξεχάσει να ζητήσει άδεια για τη χρήση του κομματιού – και ο Klein έλαβε μια επιταγή με εξαψήφιο ποσό ως ανταμοιβή. Τότε είπε στα παιδιά του: «Η μουσική βιομηχανία είναι μεγάλη επιχείρηση».

Με πληροφορίες από El Pais