Μια κατολίσθηση και ένα μεγα-τσουνάμι που σημειώθηκαν στη Γροιλανδία τον Σεπτέμβριο του 2023 και τα οποία προκλήθηκαν εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, ήταν αυτά που προκάλεσαν τη δόνηση ολόκληρης της Γης επί 9 ημέρες, σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα.

Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του ο Guardian, το σεισμικό γεγονός εντοπίστηκε από αισθητήρες σεισμών σε όλο τον κόσμο, αλλά ήταν τόσο εντελώς πρωτοφανές που οι ερευνητές αρχικά δεν είχαν εξήγηση για το τι μπορεί να έχει συμβεί.

Έχοντας πλέον λύσει το μυστήριο, τονίζουν ότι αυτή είναι μια εξέλιξη που αποδεικνύει με τον πιο ανησυχητικό τρόπο ότι η υπερθέρμανση είχε ήδη επιπτώσεις σε παγκόσμια κλίμακα και ότι πλέον, μεγάλες κατολισθήσεις μπορούν να συμβούν σε μέρη που προηγουμένως θεωρούνταν σταθερά, καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονταν ραγδαία.

Η κατάρρευση μιας βουνοκορφής ύψους 1.200 μέτρων στο απομακρυσμένο φιορδ Dickson σημειωθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2023. Αιτία το γεγονός ότι ο παγετώνας που έλιωνε από κάτω δεν μπορούσε πλέον να συγκρατήσει τον βράχο.

Η κατάρρευση προκάλεσε ένα αρχικό κύμα ύψους 200 μέτρων και η επακόλουθη εκτόξευση του νερού μπρος-πίσω στο στριφογυριστό φιορδ, έστειλε σεισμικά κύματα στον πλανήτη για περισσότερο από μια εβδομάδα.

Οι περιοχές της Αρκτικής επηρεάζονται από την παγκόσμια θέρμανση και παρόμοια, αν και ασθενέστερα σεισμικά γεγονότα, έχουν παρατηρηθεί στη δυτική Γροιλανδία, την Αλάσκα, τον Καναδά, την Νορβηγία και τη Χιλή.

Ο επικεφαλής της έρευνας, Δρ Kristian Svennevig από το Γεωλογικό Ινστιτούτο της Δανίας και της Γροιλανδίας, τονίζει:

«Όταν ξεκινήσαμε αυτή την επιστημονική περιπέτεια, όλοι ήταν προβληματισμένοι και κανείς δεν είχε την παραμικρή ιδέα για το τι προκάλεσε αυτό το γεγονός. Ήταν πολύ μακρύτερο και απλούστερο από τα σήματα σεισμών, τα οποία συνήθως διαρκούν λεπτά ή ώρες, και χαρακτηρίστηκε ως USO – άγνωστο σεισμικό αντικείμενο».

«Ήταν επίσης ένα εξαιρετικό γεγονός επειδή πρόκειται για την πρώτη γιγαντιαία κατολίσθηση και το πρώτο τσουνάμι που έχουμε καταγράψει στην ανατολική Γροιλανδία.

Συμπεραίνουμε ότι η ανατολική Γροιλανδία αρχίζει να ενεργοποιείται όσον αφορά τις κατολισθήσεις. Τα κύματα κατέστρεψαν μια ακατοίκητη τοποθεσία των Ινουίτ στο επίπεδο της θάλασσας, η οποία ήταν τουλάχιστον 200 ετών, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν είχε συμβεί κάτι τέτοιο για τουλάχιστον δύο αιώνες».

Αχαρτογράφητα νερά

Ένας μεγάλος αριθμός από καλύβες καταστράφηκε σε έναν ερευνητικό σταθμό στο νησί Έλα, 70 χιλιόμετρα από την κατολίσθηση. Ο χώρος ιδρύθηκε από κυνηγούς γουναρικών και εξερευνητές πριν από δύο αιώνες και χρησιμοποιείται από επιστήμονες και τον στρατό της Δανίας, αλλά ήταν άδειος τη στιγμή του τσουνάμι.

«Ήταν καθαρή τύχη που δεν συνέβη τίποτα σε ανθρώπους. Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά», συμπλήρωσε ο Svennevig.

Ο Δρ Stephen Hicks από το University College του Λονδίνου, επίσης από τους επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, εξηγεί ότι «όταν είδα για πρώτη φορά το σεισμικό σήμα, ήμουν εντελώς μπερδεμένος. Ποτέ στο παρελθόν δεν έχει καταγραφεί ένα τόσο μακράς διάρκειας παγκοσμίως μετακινούμενο σεισμικό κύμα, που περιέχει μόνο μία συχνότητα ταλάντωσης».

Χρειάστηκαν 68 επιστήμονες από 40 ιδρύματα σε 15 χώρες για να λύσουν το μυστήριο, συνδυάζοντας σεισμικά δεδομένα, μετρήσεις πεδίου, επίγειες και δορυφορικές εικόνες και προσομοιώσεις τσουνάμι σε υπολογιστή υψηλής ανάλυσης.

Η ανάλυση, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, αναφέρει ότι 25 εκατ. κυβικά μέτρα βράχου και πάγου έπεσαν στο φιόρδ και ταξίδεψαν τουλάχιστον 2.200 μέτρα κατά μήκος του.

Η κατεύθυνση της κατολίσθησης, μαζί με τα απότομα παράλληλα τοιχώματα του κόλπου, συνέβαλαν στο να παραμείνει μεγάλο μέρος της ενέργειας της κατολίσθησης εντός του φιορδ και να αντηχήσει για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.

Το κύμα τσουνάμι μειώθηκε στα επτά μέτρα μέσα σε λίγα λεπτά, όπως υπολόγισαν οι ερευνητές και σε μερικά εκατοστά τις επόμενες ημέρες.

Αυτή η εκτίναξη του τεράστιου υδάτινου όγκου συνέχισε, ωστόσο, να στέλνει σεισμικά κύματα σε όλο τον κόσμο.