
Πηγή: EPA/CJ GUNTHER
Μεγέθυνση κειμένου
Οι επιστημονικές τεχνικές που είναι γνωστές ως κλιματική απόδοση μπορούν να μας βοηθήσουν να διακρίνουμε αν η αύξηση των σοβαρών καιρικών φαινομένων οφείλεται στην παγκόσμια θέρμανση της θερμοκρασίας
Πρόκειται για ένα κρίσιμο ερώτημα: ευθύνεται η κλιματική κρίση για τις ακραίες καιρικές καταστροφές που αφαιρούν ζωές και καταστρέφουν σπίτια σε όλο τον κόσμο; Αυτό δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. Οφείλονται στην παγκόσμια θέρμανση ή είναι φαινόμενα που πάντα συνέβαιναν;
Τα καλά νέα είναι ότι οι επιστημονικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται για να διαλευκανθεί αυτό το ερώτημα – που ονομάζεται κλιματική απόδοση – είναι πλέον καθιερωμένες. Τα κακά νέα είναι αυτό που αποκαλύπτουν: οι μελέτες δείχνουν ότι η καύση ορυκτών καυσίμων έχει αλλάξει το κλίμα τόσο δραματικά ώστε οι καύσωνες, οι πλημμύρες και οι καταιγίδες να πλήττουν τώρα τις κοινότητες με μια σοβαρότητα και μια συχνότητα που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ανάπτυξης του ανθρώπινου πολιτισμού.
Τι είναι οι μελέτες απόδοσης;
Υπάρχουν τρεις προσεγγίσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό για να δώσουν τα πιο αξιόπιστα αποτελέσματα, σύμφωνα με τον Guardian. Όλες συγκρίνουν το παρόν με το παρελθόν προκειμένου να υπολογίσουν την αυξημένη συχνότητα ή τη σοβαρότητα των γεγονότων.
Μετεωρολογικά δεδομένα από το υπερθερμασμένο παρόν και το ψυχρότερο παρελθόν, εφόσον είναι διαθέσιμα, μπορούν να συγκριθούν για να διαπιστωθεί πόσες φορές περισσότερο συμβαίνει σήμερα ένα ακραίο φαινόμενο. Τα κλιματικά μοντέλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν με παρόμοιο τρόπο για να συγκρίνουν το σύγχρονο και το προβιομηχανικό κλίμα.
Τρίτον, τα κλιματικά μοντέλα μπορούν επίσης να προσομοιώσουν το κλίμα από, ας πούμε, το 1900 έως σήμερα, με αργή αύξηση των εκπομπών που προκαλούνται από τον άνθρωπο. Αυτό επιτρέπει στους επιστήμονες να εντοπίζουν τάσεις στα ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς και τη συνολική αλλαγή της πιθανότητας.
Τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα αφορούν ακραίους καύσωνες που θα ήταν αδύνατοι χωρίς την παγκόσμια θέρμανση, επειδή δεν έχουν ιστορικό προηγούμενο και δεν συμβαίνουν σε προσομοιώσεις μοντέλων χωρίς την πρόσθετη θερμότητα από την ανθρωπογενή κλιματική κρίση.
Τι γίνεται με άλλα φαινόμενα;
Πολλά άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν γίνει σημαντικά χειρότερα ή πιο πιθανά λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης. Αυτό σημαίνει θερμότερους καύσωνες, πιο έντονες βροχές, ισχυρότερους θυελλώδεις ανέμους. Από τις 744 μελέτες απόδοσης σε μια βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε από το Carbon Brief, την πιο ολοκληρωμένη που υπάρχει, τα τρία τέταρτα διαπίστωσαν ότι η παγκόσμια θέρμανση είχε σημαντικό αντίκτυπο.
Ποια ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν υπερφορτιστεί περισσότερο από την κλιματική κρίση; Οι καύσωνες ήταν τα πιο μελετημένα ακραία καιρικά φαινόμενα, με περισσότερες από 200 αναλύσεις, και το 95% έγιναν πιο σοβαρά ή πιο πιθανά. Ούτε ένα δεν έγινε λιγότερο πιθανό.
Τι γίνεται με τις πλημμύρες και τις ξηρασίες;
Οι κατακλυσμοί μπορούν να αναλυθούν σχετικά εύκολα, αλλά οι πλημμύρες είναι πιο πολύπλοκες, επειδή η εμφάνισή τους επηρεάζεται επίσης από τις ανθρώπινες αμυντικές κατασκευές και την τοπογραφία του εδάφους. Παρ’ όλα αυτά, από τις 177 εκτιμήσεις για τις βροχές και τις πλημμύρες, πάνω από το 60% επιδεινώθηκε από την παγκόσμια θέρμανση, ενώ το 11% έγινε λιγότερο πιθανό, και οι υπόλοιπες δεν έδειξαν καμία επιρροή ή ήταν ασαφείς. Σχεδόν το 70% των 106 γεγονότων ξηρασίας έγιναν πιο πιθανά, ενώ μόνο ένα έγινε λιγότερο πιθανό.
Μπορούν οι αναλύσεις απόδοσης να εξετάσουν τον αριθμό των νεκρών από ακραία καιρικά φαινόμενα;
Ναι. Είναι πιο περίπλοκο, αλλά ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών εκτιμά την επιρροή της παγκόσμιας θέρμανσης στις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων και όχι μόνο των ίδιων των φαινομένων. Από 33 τέτοιες μελέτες, το 91% έδειξε ότι οι επιπτώσεις επιδεινώθηκαν από την παγκόσμια θέρμανση.
Μία από αυτές διαπίστωσε ότι ένα στα τρία νεογέννητα μωρά που πέθαναν λόγω ζέστης σε ορισμένες χώρες θα είχε επιβιώσει εάν η παγκόσμια θέρμανση δεν είχε ωθήσει τις θερμοκρασίες πέρα από τα φυσιολογικά όρια. Μια άλλη διαπίστωσε περίπου 100.000 θανάτους λόγω ζέστης το καλοκαίρι κάθε χρόνο εξαιτίας της κλιματικής κρίσης.
Άλλες μελέτες διαπίστωσαν ότι ο τυφώνας Χάρβεϊ δεν θα είχε πλημμυρίσει το 30%-50% των ιδιοκτησιών στις ΗΠΑ που πλημμύρισε το 2017 χωρίς την παγκόσμια θέρμανση και ότι τέσσερις μεγάλες πλημμύρες στο Ηνωμένο Βασίλειο θα είχαν προκαλέσει μόνο τα μισά από τα 18 δισ. δολάρια (14,3 δισ. λίρες) σε κατεστραμμένα κτίρια, αν δεν υπήρχε η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή.
Η προϋπάρχουσα ευπάθεια των κοινοτήτων αποτελεί επίσης κρίσιμο παράγοντα για το πόσο επιζήμιες είναι οι κλιματικές επιπτώσεις. Οι άνθρωποι σε φτωχότερα έθνη με λιγότερο ανθεκτικά σπίτια και λιγότερους πόρους υποφέρουν πολύ περισσότερο από εκείνους σε πλούσια έθνη.
Τι γίνεται με τις αλλαγές στις χιονοθύελλες και τους παγετούς;
Σχεδόν 60 από αυτά τα φαινόμενα έχουν αξιολογηθεί, διαπιστώνοντας -χωρίς έκπληξη- ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η υπερθέρμανση του πλανήτη έκανε τις καιρικές αυτές συνθήκες ηπιότερες ή λιγότερο πιθανές.
Μπορούν οι μελέτες απόδοσης να χρησιμοποιηθούν για να λογοδοτήσουν οι ρυπαίνοντες;
Ναι. Τέτοιες μελέτες χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ως αποδεικτικά στοιχεία για την ευθύνη για τις κλιματικές ζημίες σε νομικές υποθέσεις-ορόσημα, όπως η υπόθεση Juliana κατά Ηνωμένων Πολιτειών και η υπόθεση Lluiya κατά RWE. Η επιστήμη της απόδοσης χρησιμοποιείται επίσης για την ενημέρωση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τη χρηματοδότηση του ταμείου «απώλειας και ζημίας» του ΟΗΕ, το οποίο θα χρηματοδοτούσε την ανοικοδόμηση κοινοτήτων μετά από κλιματικές καταστροφές.
Οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να αξιολογήσουν μόνο ένα μικρό μέρος όλων των ακραίων καιρικών φαινομένων. Οι ερευνητές της πρωτοβουλίας World Weather Attribution χρησιμοποιούν κριτήρια για να αποφασίσουν ποια θα αναλύσουν, συμπεριλαμβανομένου του πόσοι άνθρωποι έχουν πληγεί και πόση ζημιά έχει προκληθεί.
Οι ακραίες βροχοπτώσεις είναι πιο συχνές και πιο έντονες στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, ιδίως στην Ευρώπη, στο μεγαλύτερο μέρος της Ασίας, στην κεντρική και ανατολική Βόρεια Αμερική, καθώς και σε τμήματα της Νότιας Αμερικής, της Αφρικής και της Αυστραλίας. Για τις παράκτιες πλημμύρες, κάθε γεγονός είναι πιο πιθανό από ό,τι θα ήταν διαφορετικά, επειδή η ανθρωπογενής κλιματική καταστροφή οδηγεί στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Οι ξηρασίες και οι πυρκαγιές γίνονται επίσης πιο συχνές και σοβαρές σε πολλά μέρη.
Η συνέχιση της έρευνας για την απόδοση θα αποκαλύψει ακόμη περισσότερα για το πόσο η παγκόσμια θέρμανση έχει αλλάξει τον κόσμο των ακραίων καιρικών φαινομένων. Αλλά είναι ήδη πολύ σαφές ότι η κλιματική κρίση είναι εδώ και προκαλεί τεράστιες ζημιές σήμερα.

Ακολουθήστε το pride.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι