icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής αποβάλλει ήδη κατά μέσο όρο 150 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κάθε χρόνο - Τι σημαίνει αυτό για τη στάθμη της θάλασσας και τον πλανήτη;

Το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής λιώνει με έναν νέο ανησυχητικό τρόπο που τα επιστημονικά μοντέλα για την πρόβλεψη της μελλοντικής ανόδου της στάθμης της θάλασσας δεν έχουν λάβει υπόψη τους. Αυτό υποδηλώνει ότι οι τρέχουσες προβλέψεις μπορεί να υποεκτιμούν σημαντικά το πρόβλημα, όπως προειδοποιεί νέα μελέτη.

Επιστήμονες από τη Βρετανική Έρευνα Ανταρκτικής διαπίστωσαν ότι θερμό ωκεάνιο νερό διαρρέει κάτω από το στρώμα πάγου, στη λεγόμενη «γραμμή γείωσης» – πρόκειται για το σημείο στο οποίο ο πάγος αναδύεται από τον πυθμένα και αρχίζει να επιπλέει – προκαλώντας επιταχυνόμενο λιώσιμο των πάγων. Το γεγονός αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημείο καμπής, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Geoscience.

Ένα σημείο καμπής στο κλιματικό σύστημα είναι ένα κατώφλι που, όταν ξεπεραστεί, μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες και κρίσιμες αλλαγές στην κατάσταση του συστήματος.

Το λιώσιμο των πάγων

Το λιώσιμο των πάγων γίνεται ως εξής: Το σχετικά ζεστό νερό των ωκεανών ανοίγει κοιλότητες στον πάγο, επιτρέποντας να εισχωρήσει περισσότερο νερό. Έτσι, λιώνει ακόμα περισσότερος όγκος πάγου και δημιουργούνται μεγαλύτερες κοιλότητες, και ούτω καθεξής.

Ο άνθρωπος βάζει το χεράκι του στην υπερθέρμανση του πλανήτη και οι επιπτώσεις είναι πλέον μη αναστρέψιμες

Ακόμα και μία μικρή αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών μπορεί να έχει πολύ μεγάλο αντίκτυπο στην ποσότητα των πάγων που λιώνουν. Η διαδικασία αυτή, όμως, επιταχύνεται εξαιτίας της κλιματικής κρίσης.

«Έχουμε αυτό το είδος της ανεξέλεγκτης δράσης», δήλωσε ο Alex Bradley, ερευνητής στο BAS και κύριος συγγραφέας της μελέτης. Συμπεριφέρεται σαν ένα σημείο καμπής, δήλωσε στο CNN, «όπου μπορεί να υπάρξει μια ξαφνική και τεράστια αλλαγή στο πόσο πολύ θα λιώνει ο πάγος σε αυτά τα μέρη».

Αυτή η διαδικασία δεν περιλαμβάνεται επί του παρόντος στα μοντέλα της μελλοντικής ανόδου της στάθμης της θάλασσας, δήλωσε ο Bradley, γεγονός που υποδηλώνει ότι «οι προβλέψεις μας για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας μπορεί να είναι σημαντικά υποτιμημένες» υπογράμμισε.

Κίνδυνος για τις παράκτιες περιοχές

Οι επιπτώσεις δεν θα γίνουν άμεσα αισθητές, σύμφωνα με τη μελέτη, αλλά θα δούμε μια μεγαλύτερη άνοδο της στάθμης της θάλασσας να συσσωρεύεται σε διάστημα δεκάδων και εκατοντάδων ετών, απειλώντας τις παράκτιες κοινότητες σε όλο τον κόσμο.

Η μελέτη δεν δίνει χρονικά πλαίσια για το πότε μπορεί να επιτευχθεί το σημείο καμπής, ούτε δίνει στοιχεία για το πόσο αναμένεται να αυξηθεί η στάθμη της θάλασσας.

Η περιοχή είναι εξαιρετικά σημαντική: Το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής αποβάλλει ήδη κατά μέσο όρο 150 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κάθε χρόνο και, στο σύνολό του, συγκρατεί αρκετό νερό για να αυξήσει την παγκόσμια στάθμη της θάλασσας κατά περίπου 58 μέτρα.

Η μελέτη δεν είναι η πρώτη που επισημαίνει τα τρωτά σημεία της Ανταρκτικής στην κλιματική κρίση. Μια σειρά από έρευνες επισημαίνουν τον καταστροφικό αντίκτυπο στη Δυτική Ανταρκτική και ιδιαίτερα του παγετώνα Thwaites, γνωστού ως «παγετώνας της Ημέρας της Κρίσης».

Οι πιο ευάλωτοι παγετώνες

Αυτό, όμως, που εξέπληξε τον Bradley σε αυτή τη μελέτη, η οποία χρησιμοποίησε κλιματική μοντελοποίηση για να κατανοήσει πώς αυτός ο μηχανισμός τήξης θα μπορούσε να επηρεάσει ολόκληρο το στρώμα πάγου, είναι ότι μερικοί από τους πιο ευάλωτους παγετώνες ήταν εκείνοι της Ανατολικής Ανταρκτικής.

Ο Eric Rignot, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, δήλωσε στο CNN ότι η μελέτη «μας ενθαρρύνει να εξετάσουμε πιο προσεκτικά τις φυσικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στις ζώνες γείωσης».

«Αλλά πρόκειται για μια πολύ περίπλοκη περιοχή και χρειάζονται πολύ περισσότερη έρευνα και παρατηρήσεις στο πεδίο» προειδοποίησε.

Πρόσφατη έρευνα από τη Δυτική Ανταρκτική διαπίστωσε ότι το λιώσιμο στη βάση των παγετώνων ήταν στην πραγματικότητα χαμηλότερο από το αναμενόμενο, επειδή καταστέλλεται από ένα στρώμα ψυχρότερου, πιο φρέσκου νερού – αν και οι επιστήμονες διαπίστωσαν ακόμη ταχεία υποχώρηση.

Ο Ted Scambos, παγετωνολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, δήλωσε ότι το νέο μοντέλο που ανέπτυξαν οι επιστήμονες του BAS «είναι ενδεχομένως πολύ σημαντικό», αλλά θα πρέπει να εξεταστεί μαζί με πιο πρόσφατα ευρήματα, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών τήξης των πάγων καθώς και των επιπτώσεων που έχουν οι παλίρροιες στην άντληση θαλασσινού νερού κάτω από τους πάγους.

Ο Bradley ελπίζει ότι η μελέτη θα οδηγήσει σε περισσότερες έρευνες σχετικά με το ποιες περιοχές μπορεί να κινδυνεύουν περισσότερο και θα ωθήσει σε νέες πρωτοβουλίες και δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

«Με κάθε μικρή αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών, με κάθε μικρή επιδείνωση της κλιματικής κρίσης, πλησιάζουμε περισσότερο σε αυτά τα σημεία καμπής» επισήμανε.

Με πληροφορίες από CNN