icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερα από 25 εκατομμύρια σπίτια έχουν πλέον ηλιακά συστήματα στις στέγες τους, ενώ μέχρι το 2030, ο αριθμός αυτός είναι πιθανό να ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια

Η ηλιακή ενέργεια συνεχίζει να σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και, εάν συνεχίσει με την ίδια φόρα – ο τρέχοντας 5ετής ρυθμός σύνθετης αύξησης αγγίζει το 23%, τότε μέχρι το τέλος του 2046, θα μπορεί να καλύψει όλη την παγκόσμια ενεργειακή ζήτηση, στα επίπεδα του 2023.

Μάλιστα, μέχρι το 2050, θα μπορούσαμε να υπερδιπλασιάσουμε την ενεργειακή μας κατανάλωση παγκοσμίως και πάλι ο ήλιος θα εξακολουθεί να παράγει περισσότερη ενέργεια απ’ ό,τι χρειαζόμαστε. Μέχρι το τέλος του 2024, περίπου ένα δισεκατομμύριο ηλιακοί συλλέκτες και 70 δισεκατομμύρια από τα ηλιακά κύτταρα που τους απαρτίζουν θα έχουν κατασκευαστεί σε όλο τον κόσμο – κυρίως στην Κίνα.

Η επαναλαμβανόμενη αρθρωτή ή σπονδυλωτή διαδικασία κατασκευής (modular process) – με τον όρο εννοούμε τη χρήση προκατασκευασμένων τμημάτων, τα οποία παραδίδονται έτοιμα και συναρμολογούνται για την κατασκευή ενός ενιαίου συνόλου – επιτρέπει την ταχεία βελτίωση της απόδοσης και τη μείωση του κόστους κατά 90% την τελευταία δεκαετία, η οποία στηρίζει τη σχεδόν εκθετική ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας.

Ιδανική για μικρή και μεγάλη κλίμακα

Το 2009, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προέβλεψε ότι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς ηλιακής ενέργειας θα έφτανε τα 244 GW (gigawatt) το 2030. Ο στόχος αυτός επετεύχθη 14 χρόνια νωρίτερα, το 2016, και το σύνολο σήμερα είναι 1.600 GW – έξι φορές περισσότερο από την πρόβλεψη για το 2030.

Ο αρθρωτός χαρακτήρας των ηλιακών συλλεκτών επιτρέπει την αποτελεσματική κατασκευή, ενώ είναι επίσης ιδανικοί για ανάπτυξη και σε μικρή κλίμακα, όπως – μεταξύ άλλων – και στα σπίτια μας.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερα από 25 εκατομμύρια σπίτια έχουν πλέον ηλιακά συστήματα στις στέγες τους, ενώ μέχρι το 2030, ο αριθμός αυτός είναι πιθανό να ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια.

Τα προβλήματα

Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να ανεβάσουμε αυτή την πρόβλεψη σε 200, 500 εκατομμύρια ή ακόμη και ένα δισεκατομμύριο νοικοκυριά με ηλιακή ενέργεια μέχρι το τέλος της δεκαετίας;

Εδώ έρχονται οι επιφυλάξεις. Ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης της ηλιακής ενέργειας είναι πρωτοφανής, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πρώτο εμπορικό ηλιακό πάρκο ολοκληρώθηκε στην Καλιφόρνια πριν από 40 χρόνια, το 1982.

Σε κάθε σχεδόν εκθετική ανάπτυξη, η αρχή του γραφήματος δείχνει πάντα μια μακρά περίοδο αργής και αμελητέας ανόδου, πριν ο ρυθμός ανάπτυξης ανέβει κατακόρυφα. Στην περίπτωση της ηλιακής ενέργειας, η περίοδος αυτή διήρκεσε από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έως περίπου το 2005.

Μπορεί να υποστηριχθεί, μάλιστα, ότι η ηλιακή ενέργεια δεν έφτασε σε πραγματικά ανατρεπτικά επίπεδα ανάπτυξης παρά μόνο το 2015, όταν για πρώτη φορά παρείχε περισσότερο από το 1% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας, 30 χρόνια και πλέον από το πρώτο ηλιακό πάρκο στην Καλιφόρνια.

Αξιοποιώντας την ηλιακή ενέργεια

Επιπλέον, η ηλιακή ενέργεια δεν είναι πάντα αξιοποιήσιμη. Για παράδειγμα, δεν μπορείς να οδηγήσεις ένα ηλιακό κύτταρο στη δουλειά ή να πετάξεις με ένα μαγικό χαλί από ηλιακούς συλλέκτες. Χρειάζονται άλλες τεχνολογίες που θα επιτρέψουν την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας.

Αυτές περιλαμβάνουν ηλεκτρολύτες, αντλίες θερμότητας και μπαταρίες ιόντων λιθίου και μπορούν να προστεθούν στις ήδη αποδεδειγμένες αρθρωτές ιστορίες επιτυχίας της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας.

Η ομορφιά των αρθρωτών ηλεκτρολυτών είναι ότι παράγουν πράσινο υδρογόνο από την ηλεκτρική ενέργεια και νερό, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια όταν υπάρχει πολύς άνεμος ή ήλιος και η ζήτηση είναι χαμηλή.

Αυτό το υδρογόνο από την περίσσεια ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ξανά όταν έχει συννεφιά ή άπνοια. Μπορεί επίσης να αποθηκευτεί και να χρησιμοποιηθεί σε βιομηχανικές και γεωργικές διεργασίες, σε μελλοντικά αεροσκάφη και για την τροφοδοσία φορτηγών πλοίων.

Το υδρογόνο συμπληρώνει την αιολική και την ηλιακή ενέργεια, ενώ οι ηλεκτρολύτες συνεχίζουν να μειώνονται σε κόστος, καθώς παράγονται όλο και περισσότεροι.

Αμφίδρομη φόρτιση

Όσον αφορά στις αρθρωτές αντλίες θερμότητας – το 2021 εγκαταστάθηκαν 190 εκατομμύρια παγκοσμίως – παράγουν περίπου τρεις μονάδες θερμότητας για κάθε μία μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας που εισάγεται, γεγονός που τις κάνει εξαιρετικά αποδοτικές.

Αν και είναι ιδιαιτέρως γνωστά και δημοφιλή, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε – φυσικά – και τα ηλεκτρικά οχήματα. Σε κάθε Tesla υπάρχουν περίπου 7.000 κυψέλες μπαταρίας ιόντων λιθίου. Το κόστος αυτής της τεχνολογίας επίσης μειώνεται σταθερά, ενώ καθώς τα ηλεκτρικά οχήματα μπορούν να λειτουργούν με ηλιακή και αιολική ενέργεια, χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για να επαναφέρουν ενέργεια στο δίκτυο όταν σταθμεύουν στο σπίτι, κάνοντας αμφίδρομη φόρτιση.

Μετρώντας αντίστροφα

Παρόλο που στην πραγματικότητα δεν έχουμε απεριόριστο χρόνο ούτε χρήματα για να επιδιώξουμε την παροχή ενέργειας χωρίς άνθρακα, η επιλογή των σπονδυλωτών τεχνολογιών που συνεργάζονται και αλληλοϋποστηρίζονται είναι πιθανώς ο καλύτερος τρόπος για να αντλήσουμε την περισσότερη δυνατή ενέργεια, με χαμηλές εκπομπές άνθρακα.

Επιπλέον, θα πρέπει να εξετάσουμε τον περιορισμό στη ζήτηση, για να καλύψουμε τη μελλοντική περιορισμένη προσφορά που θα απαλλαγεί από τις ανθρακούχες εκπομπές.

Οι άνθρωποι θα εξακολουθούν να μπορούν να κάνουν ταξίδια με αεροπλάνο και να οδηγούν το μη ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητό τους, αλλά ίσως λιγότερο συχνά, έως ότου οι τεχνολογίες αυτές προλάβουν να αναπτυχθούν πλήρως.

Καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται σε συχνότητα και σοβαρότητα, αυτή η πραγματικότητα της προσεκτικής επιλογής των τεχνολογικών μέσων και της υποστήριξής τους με περισσότερες επενδύσεις είναι μάλλον η μόνη επιλογή που απομένει.

Με πληροφορίες από Time