Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει ως 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά ο παγκόσμιος αντίκτυπος της δεύτερης θητείας του είναι ήδη αισθητός. Από την Ιερουσαλήμ μέχρι το Κίεβο, το Λονδίνο και την Οτάβα, η εκλογική του νίκη και η προσδοκία μιας νέας ατζέντας Τραμπ έχει αλλάξει τα σχέδια των παγκόσμιων ηγετών, με ορισμένες εκτεταμένες συνέπειες.

Ορισμένοι στην Ουάσινγκτον υποστηρίζουν ότι οι φόβοι ότι ο Τραμπ είναι ένας αυταρχικός που επικεντρώνεται στην εκδίκηση και την κατάλυση της δημοκρατίας είναι υπερβολικοί. Άλλοι, ωστόσο, προειδοποιούν ότι οι προεκλογικές του υποσχέσεις, οι επιλογές του για το υπουργικό συμβούλιο και οι «βομβαρδιστικές» του δηλώσεις δείχνουν ότι η δεύτερη θητεία του θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο ακραία και επικίνδυνη από την πρώτη.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, σύμφωνα με το BBC, έχει προκαλέσει σημαντικές αλλαγές στον πλανήτη, πριν ακόμα πατήσει (ξανά) το πόδι του στον Λευκό Οίκο.

Μέση Ανατολή: Συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επηρεάσει τη Μέση Ανατολή, ακόμη και πριν καθίσει στο Οβάλ Γραφείο για να ξεκινήσει τη δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος.

Έκοψε την τακτική των καθυστερήσεων που είχε χρησιμοποιήσει ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, σε συμμαχία με τους υπερεθνικιστές εταίρους του στον συνασπισμό, για να μην αποδεχτεί τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που ο προκάτοχος του Τζο Μπάιντεν έθεσε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον περασμένο Μάιο.

Η αμερικανική πίεση προς τη Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές ομάδες είναι δεδομένη. Επί Μπάιντεν, η πίεση στο Ισραήλ ήταν ο μοχλός που δεν τραβήχτηκε ποτέ. Ο Τραμπ ξεκινά τη δεύτερη θητεία του διεκδικώντας τα εύσημα, με εύλογη αιτιολόγηση, για την επίτευξη της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.

Διαβασε ακομα

Η θριαμβευτική επιστροφή ενός «δικτάτορα» στον Λευκό Οίκο

Ηνωμένο Βασίλειο: Ένα μυστικό μίνι υπουργικό συμβούλιο

Ο Τραμπ και η ομάδα του είναι διαφορετικοί αυτή τη φορά, πιο προετοιμασμένοι, με μια πιο επιθετική ατζέντα ίσως, αλλά η χαρά του να κρατάει τον κόσμο σε αμηχανία μοιάζει αμείωτη. Είναι αυτή η αβεβαιότητα που συνοδεύει τον Τραμπ που το βρετανικό πολιτικό κατεστημένο βρίσκει τόσο σοκαριστικό.

Πώς μπορεί το Ηνωμένο Βασίλειο να προετοιμαστεί για κάτι που δεν μπορεί ακόμη να γνωρίζει;

Μια μικρή ομάδα ανώτερων υπουργών έχει προσπαθήσει.

Υπήρξε σειρά μυστικών συναντήσεων «μίνι υπουργικού συμβουλίου», με τον πρωθυπουργό Σερ Κιρ Στάρμερ, την καγκελάριο Ρέιτσελ Ριβς, τον υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι και τον υπουργό Επιχειρήσεων Τζόναθαν Ρέινολντς «να προσπαθούν να σχεδιάσουν τι μπορεί να έρθει», σύμφωνα με μια πηγή.

Ένας εσωτερικός συνεργάτης είπε στο BBC ότι δεν υπήρξε μεγάλη προετοιμασία για πολλαπλά συγκεκριμένα σενάρια, διότι «θα τρελαινόταν κανείς» προσπαθώντας να μαντέψει τα επόμενα βήματα του Τραμπ. Αλλά μια άλλη πηγή λέει ότι έχουν προετοιμαστεί διάφορα έγγραφα που θα παρουσιαστούν στο ευρύτερο υπουργικό συμβούλιο.

Πηγές λένε ότι η εστίαση ήταν «η αναζήτηση ευκαιριών» και όχι ο πανικός για το αν ο Τραμπ μπορεί να κάνει πράξη κάποιες από τις πιο παράξενες δηλώσεις του, όπως η προσάρτηση του Καναδά.

Ουκρανία: Πίεση για συμφωνία

Ο εικοσιτετράχρονος Ντέιβιντ κατατάχθηκε να πολεμήσει στον πόλεμο της Ουκρανίας κατά της Ρωσίας τον περασμένο Σεπτέμβριο, καθώς τα στρατεύματα της Μόσχας πλησίαζαν τη γενέτειρά του. Τώρα περνάει τον χρόνο του χειριζόμενος εκρηκτικά – αν και θα προτιμούσε να είναι στο κολέγιο και να μαθαίνει γλώσσες.

«Κανείς δεν ξέρει πόσο θα διαρκέσει ο πόλεμος», λέει, ίσως ούτε καν οι πολιτικοί.

«Θα ήθελα να τελειώσει σύντομα, ώστε να μην υποφέρουν οι πολίτες και να μην πεθαίνουν πια άνθρωποι. Αλλά λαμβάνοντας υπόψη πώς είναι τα πράγματα τώρα στη γραμμή του μετώπου, δεν θα είναι σύντομα».

Πιστεύει ότι αν τα όπλα σιωπήσουν, θα είναι μόνο μια παύση, πριν η Μόσχα επιστρέψει για περισσότερα.

Στο πεδίο της μάχης οι Ρώσοι συνεχίζουν να προχωρούν και η προεδρία Τραμπ θα σημάνει πίεση για μια συμφωνία. Και υπάρχει μια ακόμη σκληρή αλήθεια εδώ: Αν έρθει, είναι απίθανο να γίνει με τους όρους της Ουκρανίας.

Διαβασε ακομα

Εννοείται πως ο Τραμπ κυκλοφόρησε δικό του κρυπτονόμισμα

Καναδάς: Η απειλή δασμών αυξάνει την αναταραχή

Η πολιτική αστάθεια στην Οτάβα έρχεται καθώς ο Καναδάς αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις – και όχι μόνο την υπόσχεση του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 25% στα καναδικά προϊόντα.

Μέχρι πρόσφατα, ο Τζάστιν Τριντό φαινόταν αποφασισμένος να παραμείνει στην πρωθυπουργία, επικαλούμενος την επιθυμία του να αντιμετωπίσει στις δημοσκοπήσεις τον Πιερ Πουλιέβρ, τον ιδεολογικό του αντίπαλο.

Αλλά η παραίτηση-σοκ της βασικής αναπληρώτριας του Τριντό, της πρώην υπουργού Οικονομικών Κρίστια Φρίλαντ, στα μέσα Δεκεμβρίου -όταν επικαλέστηκε την αντιληπτή αποτυχία του να μην λάβει σοβαρά υπόψη τις απειλές του Τραμπ- αποδείχθηκε η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Μέλη του ίδιου του κόμματος του Τριντό άρχισαν να ξεκαθαρίζουν δημοσίως ότι δεν υποστηρίζουν πλέον την ηγεσία του.

Και με αυτό, έπεσε και το τελευταίο ντόμινο. Ο Τριντό ανακοίνωσε την παραίτησή του από πρωθυπουργός στις αρχές του μήνα.

Κίνα: Οι επενδυτές βλέπουν τον εμπορικό πόλεμο

Η οικονομία της Κίνας ανέκαμψε τους τελευταίους τρεις μήνες του περασμένου έτους, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να επιτύχει τον στόχο της για ανάπτυξη 5% το 2024, ανακοίνωσε την Παρασκευή (17/01) το Πεκίνο.

Πρόκειται όμως για έναν από τους βραδύτερους ρυθμούς ανάπτυξης εδώ και δεκαετίες, καθώς η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αγωνίζεται να ξεπεράσει την παρατεταμένη κρίση ακινήτων, το υψηλό χρέος των τοπικών κυβερνήσεων και την ανεργία των νέων.

Ο επικεφαλής της στατιστικής υπηρεσίας της χώρας δήλωσε ότι τα οικονομικά επιτεύγματα της Κίνας το 2024 ήταν «σκληρά κερδισμένα», αφού η κυβέρνηση ξεκίνησε μια σειρά από μέτρα τόνωσης της οικονομίας στα τέλη του περασμένου έτους.

Το Πεκίνο σπάνια έχει χάσει τους στόχους του για την ανάπτυξη στο παρελθόν.

Οι εμπειρογνώμονες είχαν προβλέψει σε γενικές γραμμές αυτόν τον ρυθμό ανάπτυξης. Η Παγκόσμια Τράπεζα ανέφερε ότι το χαμηλότερο κόστος δανεισμού και η αύξηση των εξαγωγών θα σήμαινε ότι η Κίνα θα μπορούσε να επιτύχει ετήσια ανάπτυξη 4,9%.

Διαβασε ακομα

Ο πρόεδρος που έχει ανοιχτό μέτωπο ενάντια στην κλιματική δικαιοσύνη

Οι επενδυτές, ωστόσο, προετοιμάζονται: Η απειλή των δασμών του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σε κινεζικά αγαθά αξίας 500 δισ. δολαρίων ελλοχεύει.

Ωστόσο, αυτό δεν είναι το μόνο που εμποδίζει την Κίνα να επιτύχει τους αναπτυξιακούς της στόχους το επόμενο έτος.

Τραμπ 2.0: Οι αλλαγές που έρχονται

Ο Ρεπουμπλικανός πριν ακόμα ορκιστεί, προανήγγειλε ότι θα προχωρήσει σε πληθώρα διαταγμάτων, κυρίως για να σταματήσει αυτό που ο ίδιος χαρακτηρίζει «εισβολή» παράνομων μεταναστών στη χώρα του.

Έχει επίσης υποσχεθεί «να σώσει το TikTok», αναστέλλοντας την εφαρμογή του νόμου που απαγορεύει στο αμερικανικό έδαφος την λειτουργία της δημοφιλούς πλατφόρμας με τους πάνω από 170 εκατομμύρια χρήστες στις ΗΠΑ, η οποία αποκαταστάθηκε προτού ακόμη ορκιστεί πρόεδρος.

Ο Ρεπουμπλικανός δισεκατομμυριούχος, που μόλις κυκλοφόρησε κρυπτονόμισμα το οποίο πιστεύεται ότι θα εκτοξεύσει την προσωπική του περιουσία, θέλει επίσης να επιτεθεί στην «διεμφυλική τρέλα» και στα σχολικά προγράμματα ευαισθητοποίησης απέναντι στον ρατσισμό.

Θα ανακοινώσει επίσης την απονομή χάριτος σε αυτούς που επιτέθηκαν στο Καπιτώλιο και καταδικάστηκαν μετά την 6η Ιανουαρίου του 2021, την άρση μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος προκειμένου να τονωθεί η παραγωγή πετρελαίου, την αύξηση των δασμών.

Μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με το ΑΠΕ, θέλει να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, να «εκδικηθεί» τους πολιτικούς του αντιπάλους, να «εξυγιάνει» τον Τύπο και να μειώσει δραστικά τις δημόσιες δαπάνες –επί αυτού θα τον συμβουλεύει ο πολυδισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Έλον Μασκ, κεντρικό πρόσωπο της νέας κυβέρνησης.

Διαβασε ακομα

Ο Ντόναλντ Τραμπ του 2025 πιο ισχυρός από ποτέ

Οι πρώτες εκατό ημέρες της πρώτης θητείας του Τραμπ χαρακτηρίστηκαν από χάος. Ένα εκτελεστικό διάταγμα για την απαγόρευση επισκεπτών από επτά χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία οδήγησε σε πανδαιμόνιο στα αεροδρόμια. Μια εσπευσμένη προσπάθεια να καταργηθεί και να αντικατασταθεί ο νόμος περί υγειονομικής περίθαλψης του Μπαράκ Ομπάμα απέτυχε στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικ Φλιν αναγκάστηκε να παραιτηθεί επειδή παραπλάνησε τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς σχετικά με τις συνομιλίες του με τον Ρώσο πρεσβευτή.

Όμως η δεύτερη θητεία του Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα είναι καλύτερη πιο οργανωμένη και πιο αποτελεσματική, υποστηρίζει ο Σον Σπάισερ, πρώην εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου. «Βλέπετε αυτά τα παιδιά να μπαίνουν σε αυτή την κυβέρνηση έχοντας γνωριστεί μεταξύ τους πολύ περισσότερο καιρό, ο Τραμπ τους γνωρίζει περισσότερο καιρό. Σκεφτείτε τη σχέση που έχει με την [επικεφαλής του προσωπικού] Σούζι Γουάιλς. Συνεργάζεται μαζί της πολύ στενά εδώ και χρόνια. Είναι μια πολύ διαφορετική δυναμική και αυτό θα κάνει τεράστια διαφορά», είπε μιλώντας στον Guardian.

Με τη βοήθεια ενός ελεγχόμενου από τους Ρεπουμπλικανούς Κογκρέσου, ενός συντηρητικού Ανώτατου Δικαστηρίου και ενός υπουργικού συμβουλίου που επιλέγεται κυρίως για λόγους αφοσίωσης, ο Τραμπ θα μπορούσε να επιδιώξει μια δραματική επέκταση της προεδρικής εξουσίας. Θα επωφεληθεί από ένα Ρεπουμπλικανικό κόμμα που αναδιαμορφώνεται κατ’ εικόνα του, μια αποθαρρυμένη Δημοκρατική αντιπολίτευση και την άνοδο των δεξιών μέσων ενημέρωσης που ενισχύουν το μήνυμά του.

Ο Μάικλ Στιλ, πρώην πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής των Ρεπουμπλικανών, δήλωσε: «Είναι διαφορετικά γιατί είναι πιο έξυπνοι, πιο γρήγοροι, είχαν τέσσερα χρόνια για να σχεδιάσουν και να προγραμματίσουν. Έχουν αποδυναμώσει την υποδομή σε κρίσιμους τομείς, όπως η επιβολή του νόμου και το υπουργείο Δικαιοσύνης. Δεν νομίζω ότι οι Δημοκρατικοί είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν αυτό που πρόκειται να τους επιβληθεί, αρχής γενομένης από την ημέρα της ορκωμοσίας. Τα εκτελεστικά διατάγματα και οι ενέργειες που θα γίνουν στο διάστημα που ο Ντόναλντ Τραμπ θα εκφωνήσει την εναρκτήρια ομιλία του θα σοκάρουν τους ανθρώπους και δεν νομίζω ότι είναι έτοιμοι γι’ αυτό».

Διαβασε ακομα

Ο Ντόναλντ Τραμπ μάς ενημέρωσε ότι θα σταματήσει «το παραλήρημα των τρανσέξουαλ»

Οι πρώτες υποσχέσεις

Από τη στιγμή της ορκωμοσίας του, ο Τραμπ θα είναι υπό πίεση για να τηρήσει τις υποσχέσεις του. Όσον αφορά την οικονομία, τα σχέδιά του περιλαμβάνουν την παράταση των φοροελαφρύνσεων του 2017, την επιβολή σαρωτικών δασμών και την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου. Οι επικριτές προειδοποιούν για πιθανή οικονομική αστάθεια και ζημιά στις διεθνείς σχέσεις.

Κανένα θέμα δεν ήταν πιο κεντρικό στην προεκλογική του εκστρατεία από το μεταναστευτικό. Ορκίστηκε τη μεγαλύτερη επιχείρηση απέλασης στην ιστορία των ΗΠΑ και έχει ήδη αρχίσει να ασκεί πιέσεις στο Μεξικό και τον Καναδά για την ασφάλεια των συνόρων.

Η ομάδα του Τραμπ αναμένεται να επικεντρωθεί αρχικά σε περίπου 1 εκατομμύριο μετανάστες που εισήλθαν πρόσφατα στη χώρα, έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα ή που τα δικαστήρια έχουν αποφασίσει ότι δεν έχουν δικαίωμα να παραμείνουν στις ΗΠΑ. Αλλά τα σχέδια αυτά θα μπορούσαν να συγκρουστούν με τεράστιες και δαπανηρές υλικοτεχνικές προκλήσεις και να προκαλέσουν εκτεταμένες διαμαρτυρίες.

Ο εκλεγμένος πρόεδρος υποσχέθηκε επίσης ότι θα ξεκινήσει μια προσπάθεια να απολύσει ή να εξουδετερώσει με άλλο τρόπο την επιρροή των ομοσπονδιακών υπαλλήλων που θεωρεί άπιστους και εμπόδιο στην ατζέντα του. Θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει νομικούς εκφοβισμούς ή άλλα μέσα για αντίποινα εναντίον αντιληπτών εχθρών, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών αντιπάλων, των δημοσιογράφων και του λεγόμενου «βαθέος κράτους».

Ο Τραμπ θα συνεχίσει επίσης να διεξάγει έναν πολιτισμικό πόλεμο. Έχει ορκιστεί να περικόψει την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση για σχολεία που, κατά την άποψή του, προωθούν την κριτική φυλετική θεωρία, τα δικαιώματα των τρανς και τις εντολές για εμβόλια και μάσκες. Παραμένει σκεπτικιστής της κλιματικής κρίσης και πιθανότατα θα ανατρέψει την ατζέντα του Μπάιντεν, θα αποχωρήσει από τη συμφωνία του Παρισιού και θα προωθήσει τα ορυκτά καύσιμα.

Εν τω μεταξύ, οι ξένοι ηγέτες κάνουν γρήγορους υπολογισμούς σχετικά με το πώς θα ανταποκριθούν στη νέα κανονικότητα. Έμαθαν από την πρώτη θητεία για την προτίμηση του Τραμπ στους ισχυρούς άνδρες και την έμφαση στις προσωπικές σχέσεις.

Διαβασε ακομα

It’s the climate crisis, stupid! Γιατί ο Τραμπ θέλει τόσο πολύ τη Γροιλανδία

Ο Τραμπ στοχεύει να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενδεχομένως προσφέροντας παραχωρήσεις στη Ρωσία, και είχε υποσχεθεί να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα. Η προσέγγισή του «πρώτα η Αμερική» υποδηλώνει αυξημένη απομόνωση και πιθανή αποδυνάμωση συμμαχιών όπως το ΝΑΤΟ. Ωστόσο, τις τελευταίες εβδομάδες έχει επίσης σκεφτεί να καταλάβει τη διώρυγα του Παναμά, να αγοράσει τη Γροιλανδία και να μετατρέψει τον Καναδά στην 51η πολιτεία των ΗΠΑ.

Υπάρχει και μια άλλη βασική διαφορά στη δεύτερη έλευση του Τραμπ. Η εταιρική Αμερική γονατίζει, κυρίως οι τεχνολογικοί τιτάνες της Silicon Valley. Ο Έλον Μασκ, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ξόδεψε περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει να εκλεγεί ο Τραμπ και έχει αναδειχθεί σε βασικό σύμβουλο του Τμήματος Κυβερνητικής Αποδοτικότητας ή Doge, μιας μη κυβερνητικής ομάδας εργασίας.

Ο Μασκ θα είναι μαζί με τον Σαμ Άλτμαν της OpenAI, τον Τζεφ Μπέζος της Amazon, τον Σόου Ζι Τσου της TikTok, τον Τιμ Κουκ της Apple, τον Σούνταρ Πιτσάι της Google και τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ της Meta στην ορκωμοσία. Με το Facebook να έχει ανακοινώσει ότι θα σταματήσει το fact cheking, υπάρχουν ανησυχίες ότι μια πλημμύρα παραπληροφόρησης θα αποδυναμώσει τις δημοκρατικές προστατευτικές μπάρες.