Η Κάμαλα Χάρις και ο Ντόναλντ Τραμπ διεκδικούν την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, με την τελική κρίσιμη μάχη να δίνεται την Τρίτη 5 Νοεμβρίου, οπότε και οι Αμερικανοί οδηγούνται στις κάλπες για να αποφασίσουν ποιος από τους δύο διεκδικητές θα είναι ο ένοικος του Λευκού Οίκου για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Ο Λυκούργος Λιακάκος, διδάκτωρ Διεθνούς Δικαίου, μίλησε στο Pride.gr για την αμφίρροπη αυτή μάχη, αλλά και για το τι σηματοδοτεί η επόμενη μέρα, ανάλογα με το ποιος θα εκλεγεί, για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, αλλά και τις διεθνείς εξελίξεις γενικότερα, δεδομένου ότι βρίσκονται σε εξέλιξη δύο μεγάλα πολεμικά μέτωπα στον πλανήτη, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.

Σύμφωνα με κάποιες ενδείξεις, ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να έχει ένα μικρό προβάδισμα έναντι τις Δημοκρατικής αντιπάλου του, ωστόσο οι αμερικανικές εκλογές φέτος είναι πάρα πολύ οριακές και κανείς δεν μπορεί να ρισκάρει μια πρόβλεψη για τον νικητή. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Λιακάκος, η κάλπη φέτος είναι «σαν εγκυμονούσα, χωρίς υπέρηχο», με το αποτέλεσμα να κρίνεται ψήφο-ψήφο.

Και αυτές οι εκλογές στις ΗΠΑ, στις οποίες εκτός από πρόεδρο οι Αμερικανοί ψηφίζουν και για Βουλή των Αντιπροσώπων, καθώς και για το ένα τρίτο της Γερουσίας, θα κριθούν από το αποτέλεσμα στις επτά λεγόμενες swing states, τις Πολιτείες δηλαδή στις οποίες το αποτέλεσμα είναι αμφίρροπο, κι αυτές είναι οι Μίσιγκαν, Πενσιλβάνια, Γουισκόνσιν, Βόρεια Καρολίνα, Τζόρτζια, Αριζόνα και Νεβάδα.

Σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις, χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν οι αμφίρροπες πολιτείες που δίνουν 93 εκλέκτορες, η Χάρις φέρεται να λαμβάνει 226 εκλέκτορες, έναντι 219 του Τραμπ. Πρόεδρος θα εκλεγεί εκείνος ή εκείνη που θα εξασφαλίσει 270 εκλέκτορες.

Οι εκλέκτορες υπολογίζονται με βάση τον πληθυσμό κάθε πολιτείας. Αναλογικό σύστημα, ανάλογα δηλαδή με το ποσοστό του κάθε σχηματισμού, εφαρμόζεται μόνον σε δύο Πολιτείες, τη Νεμπράσκα και το Μέιν.

Ισόπαλοι οι δύο διεκδικητές λίγο πριν την κάλπη

Ντόναλντ Τραμπ και Κάμαλα Χάρις, μόλις πέντε μέρες πριν από τις εκλογές, βρίσκονταν σε απόλυτη ισοπαλία, με κάποια λάθη του Τραμπ να του αφαιρούν το προβάδισμα των 6 μονάδων που μέχρι τότε φαινόταν να έχει, μέσα σε μία μόλις ημέρα.

Ρόλο σε αυτό, κατά την εκτίμηση του κ. Λιακάκου, φαίνεται να έπαιξε το ατυχές σχόλιο του stand up comedian Tony Hinchcliffe σε προεκλογική ομιλία του Τραμπ, ο οποίος χαρακτήρισε το Πουέρτο Ρίκο ένα «πλωτό νησί σκουπιδιών».

Αυτή η αναφορά του «Kill Tony» ίσως στοιχίσει στον Τραμπ, δεδομένου ότι στην αμφίρροπη Πολιτεία της Πενσιλβάνια– που ίσως κρίνει και το αποτέλεσμα- ζουν περίπου 250.000 Πορτορικανοί…

Βέβαια τα προεκλογικά ποσοστά δεν φαίνεται να αγχώνουν τον Τραμπ, ο οποίος και το 2016 εμφανιζόταν χαμηλότερα από την αντίπαλό του Χίλαρι Κλίντον στις δημοσκοπήσεις, αλλά η κάλπη εκείνον ανέδειξε πρόεδρο.

Αυτό αποδίδεται, κατά τον κ. Λιακάκο σε κάποιους «κρυφούς» ψηφοφόρους, ανθρώπους για τους οποίους η οικονομία παίζει πρωτεύοντα ρόλο, συνεπώς πολλοί, αν και δεν παραδέχονται τον Τραμπ σαν προσωπικότητα, θεωρούν την πολιτική του πιο αποδοτική στον συγκεκριμένο τομέα.

Οι Δημοκρατικοί ποντάρουν σε Millennials και Gen Z

Σύμφωνα με τον κ. Λιακάκο, κρίσιμο είναι το ποιοι τελικά θα πάνε να ψηφίσουν. Σύμφωνα με τον ίδιο, ιδιαίτερη βαρύτητα έχει η ψήφος των μαύρων, η αποδοχή των οποίων στο Δημοκρατικό Κόμμα επί Ομπάμα άγγιζε το εντυπωσιακό ποσοστό του 85%, αλλά πλέον περιορίζεται στο 50%, γι’ αυτό και η Χάρις καταβάλει σημαντική προσπάθεια για να κλείσει αυτή την ψαλίδα.

Στο πλαίσιο αυτό είδαμε ανθρώπους από το καλλιτεχνικό στερέωμα, όπως η Beyoncé, να δηλώνουν την υποστήριξή τους στην Κάμαλα Χάρις, ενώ ακόμη και ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ανέλαβε πιο ενεργό ρόλο στην προεκλογική εκστρατεία των Δημοκρατικών, ραπάροντας στίχους του Eminem.

Οι Δημοκρατικοί κάνουν τα πάντα για να κερδίσουν την υποστήριξη από τη νεότερη γενιά των μαύρων Αμερικανών, τους Millenials και τους εκπροσώπους της Generation Z, που μοιάζουν απογοητευμένοι, καθώς είδαν ότι δεν άλλαξε κάτι προς το καλύτερο, με τον έναν πρόεδρο, ούτε όμως χειροτέρεψε με τον άλλον.

Κλίμα πόλωσης με την «υπογραφή» Τραμπ

Σ’ αυτές τις εκλογές, σύμφωνα με τον κ. Λιακάκο όλη η ατζέντα έχει οριστεί από τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο, κάτι που αποτυπώνεται και στη ρητορική των Δημοκρατικών, που είναι λίγο πιο «light» από εκείνη του Τραμπ το 2016.

Το πλεονέκτημα της Χάρις σε αυτή την προεκλογική κούρσα, είναι ότι η ίδια δεν χρειάστηκε να αναμετρηθεί σε προκριματικές εκλογές, καθώς πήρε απευθείας το χρίσμα από τον Τζο Μπάιντεν, κι έτσι απέφυγε να αναπτύξει τις κατά κόρον πιο αριστερές θέσεις της μέσα στο Δημοκρατικό Κόμμα.

Από την άλλη ο Τραμπ, έχει γίνει πιο Τραμπ. Ο πρώην πρόεδρος έχει ριζοσπαστικοποιηθεί ακόμη περισσότερο, όπως έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί πάρα πολύ και οι υποψήφιοι Γερουσιαστές στο Κογκρέσο.

Ενδεικτικό της πόλωσης είναι το γεγονός ότι κατηγορούν τους Δημοκρατικούς συνυποψήφιούς τους ότι εγγράφουν μετανάστες που δεν διαθέτουν αμερικανική ιθαγένεια για να ψηφίσουν ή ισχυρίζονται ότι η καταδίκη του Τραμπ από την αμερικανική Δικαιοσύνη ήταν δικό τους σχέδιο, ώστε να υπονομεύσουν την υποψηφιότητά του, ενώ υπάρχουν και φωνές που χαρακτηρίζουν πραξικόπημα την αποχώρηση του Μπάιντεν από την προεδρική κούρσα και την ανάληψη του χρίσματος από την Χάρις.

Διαβασε ακομα

Ο Τραμπ έχει δίπλα του τον πλουσιότερο άνθρωπο. Ο Μασκ τι κερδίζει;

Ο ρόλος του Elon Musk

Ο επικεφαλής της Tesla και της SpaceX είναι ο μεγάλος χορηγός της προεκλογικής καμπάνιας του Ντόναλντ Τραμπ, όμως κατά πόσο μπορεί η ομολογουμένως μεγάλη επιρροή του, να γύρει την ζυγαριά υπέρ του ρεπουμπλικανού υποψηφίου;

Ο Elon Musk, είναι αναμφίβολα μια πολύ ξεχωριστή προσωπικότητα, σχολιάζει ο κ. Λιακόπουλος, σημειώνοντας πως μόνο τυχαίος δεν είναι, εκφράζοντας πάντως και τις επιφυλάξεις του για το πόσο καλό είναι ένας τόσο πλούσιος άνθρωπος-σύντομα θα γίνει ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος στον κόσμο- να έχει τόση δύναμη.

Παρά τα σενάρια που έχουν ακουστεί και θέλουν τον Musk να έχει βλέψεις για την αμερικανική προεδρία, ο κ. Λιακάκος είναι σαφής, ότι ο Musk, δεδομένου ότι ούτε γεννήθηκε στην Αμερική, ούτε έχει Αμερικανούς γονείς, δεν μπορεί να διεκδικήσει το ανώτατο αξίωμα. Μπορεί να φτάσει μόνο μέχρι τη θέση του Γερουσιαστή.

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την εκτίμηση του κ. Λιακάκου, η συναλλαγή της αμερικανικής κυβέρνησης με τον Musk θα συνεχιστεί, αλλά σε περίπτωση εκλογής του Τραμπ η σχέση αυτή θα είναι πιο ισχυρή.

Ήδη ο Musk έχει αυτοπροταθεί να αναλάβει τη θέση του υπεύθυνου μιας επιτροπής για τη διαχείριση των ομοσπονδιακών κονδυλίων, αν και είναι άγνωστο αν αυτό μπορεί να γίνει πράξη, λόγω ασυμβίβαστου.

Διαβασε ακομα

Elon Musk vs Taylor Swift: Ποιος επηρεάζει καλύτερα τις αμερικανικές εκλογές;

Αλλά ακόμη κι αν αυτό το σενάριο δεν ευοδωθεί, η στρατηγική σχέση που έχει ήδη συνάψει με τον Τραμπ ο Musk, θα διατηρηθεί. Αυτή η «συνεργασία» τους δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από την άνοδο 22% στη μετοχή της Tesla που καταγράφηκε την περασμένη εβδομάδα.

Από την άλλη οι σχέσεις του Musk δεν είναι οι καλύτερες με τους Δημοκρατικούς, δεδομένης της κόντρας του με τον Τζο Μπάιντεν, που αφορά κάποιες μελέτες που γίνονται αναφορικά με την μόλυνση του περιβάλλοντος που προκαλείται από τους πυραύλους.

Η επόμενη μέρα στην εξωτερική πολιτική

Οι αμερικανικές εκλογές όμως δεν αφορούν μόνο τους Αμερικανούς πολίτες. Δεδομένου του σημαντικού ρόλου που διαδραματίζουν οι ΗΠΑ στην παγκόσμια σκακιέρα, τα βλέμματα του πλανήτη θα είναι στραμμένα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού στις 5 Νοεμβρίου.

Με τον πλανήτη να βλέπει τρία πολεμικά μέτωπα σε εξέλιξη, στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή, αλλά και στο Σουδάν, ο επόμενος ένοικος του Λευκού Οίκου θα έχει πολλή δουλειά να κάνει στην εξωτερική πολιτική.

Όπως σημειώνει ο κ. Λιακάκος, στη Μέση Ανατολή, φάνηκε προς το παρόν να έπιασε τόπο η πίεση του Μπάιντεν προς τον Νετανιάχου κι έχει μπει ένα φρένο στον διακαή πόθο του Ισραηλινού πρωθυπουργού να βομβαρδίσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δεσμό με τους Εβραίους, γι’ αυτό και, όπως λέει ο κ. Λιακάκος, ναι μεν διακήρυττε την κατάπαυση του πυρός, αλλά από την άλλη δεν σταμάτησε τη χρηματοδότηση.

Η Κάμαλα Χάρις δεν μοιράζεται το ίδιο δέσιμο με το Ισραήλ, κάτι που όμως το έχει σε μεγάλο βαθμό ο Τραμπ, πράγμα που γεννά ερωτήματα αναφορικά με το αν θα μπορούσε να δώσει λευκή επιταγή στον Νετανιάχου.

Σε ό,τι αφορά το μέτωπο στην Ουκρανία, Ο Τραμπ έχει πει ότι θέλει να το λήξει αμέσως. Αν και αυτό είναι δύσκολο να γίνει, το βέβαιο είναι πως θα πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση. Το ερώτημα είναι, κατά πόσο θα δεχτεί την κατάπαυση του πυρός και τη σύναψη ειρήνης, με ρωσικούς όρους μόνο.

Πώς θα διαμορφωθούν οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις

Οι διαρκώς αναβαθμιζόμενες στρατηγικές σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ βρίσκονται ιστορικά στο υψηλότερο σημείο τους, τονίζει σε πρόσφατη δήλωσή του ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, το ερώτημα όμως είναι αν αυτό το υψηλό σημείο θα παραμείνει και μετά τις αμερικανικές εκλογές, ανεξάρτητα από το αν στο οβάλ γραφείο θα μπει ο Τραμπ ή η Χάρις.

Στην περίπτωση της υποψήφιας των Δημοκρατικών, ο κ. Λιακάκος σημειώνει πως πρόκειται για μία πολιτικό που είναι υπέρ των θεσμών, υπέρ της Ευρώπης, υπέρ του ΝΑΤΟ, υπέρ όλων των διεθνών οργανισμών στους οποίους έχουν εμπλακεί οι ΗΠΑ μετά τον Β παγκόσμιο Πόλεμο.

Επιπλέον στην εξωτερική της πολιτική εμπιστεύεται πολύ τους ανθρώπους του προέδρου Μπάιντεν, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών της Γερουσίας πάρα πολλά χρόνια και μάλιστα τον ακολουθεί η φήμη των πολύ εύστοχων παρατηρήσεων στη διάρκεια της θητείας του, τόσο για τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής, αλλά και σε ό,τι αφορά το Αφγανιστάν και το Ιράκ.

Διαβασε ακομα

Τι θα αλλάξει στον κόσμο το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών

Από την άλλη, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι απρόβλεπτος, αν και σύμφωνα με τον κ. Λιακάκο, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι επί προεδρίας του έγιναν οι τετραμερείς Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ κι Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου με τη συμμετοχή των ΗΠΑ. Ο κ. Λιακάκος υπενθυμίζει ακόμη ότι επί Τραμπ η Τουρκία αποκλείστηκε από το πρόγραμμα των F-35, ενώ επί Μπάιντεν έγινε η συμφωνία για τα F-16 Viper και τα ανταλλακτικά τους.

Το μεγάλο ερωτηματικό, σε περίπτωση εκλογής Τραμπ είναι το ποιοι θα τον στελεχώσουν. Στην πρώτη θητεία του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ είχε αναθέσει το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Εξωτερικών στον Μάικ Πομπέο, ο οποίος είχε άριστη σχέση με την Ελλάδα αφενός κι αφετέρου είχε την ικανότητα να εξισορροπεί τις καταστάσεις.

Κατά τον κ. Λιακάκο, η Αθήνα θα πρέπει να αξιοποιήσει το ελληνικό λόμπι στις ΗΠΑ, που είναι ισχυρό και πολλά μέλη του στηρίζουν τους Ρεπουμπλικανούς, οι οποίοι παραδοσιακά, σε θέματα εξωτερικής πολιτικής ήταν πάντα πιο έμπειροι.