Όταν σκέφτεστε τον Τζον Λένον από τους Beatles, είναι πιθανό να τον φαντάζεστε με τα στρογγυλά του γυαλιά. Αλλά κατά καιρούς, φορούσε φακούς επαφής ή τουλάχιστον προσπαθούσε να το κάνει: Δυστυχώς για εκείνον, έβγαιναν συνέχεια από τα μάτια του.

Πριν από το 1967, ο Λένον σπάνια εμφανιζόταν δημοσίως με γυαλιά. Η απροθυμία του να τα φορέσει ξεκίνησε από την παιδική του ηλικία, όταν διαπιστώθηκε ότι είχε μυωπία σε ηλικία περίπου επτά ετών.

Ο Nigel Walley ήταν παιδικός φίλος του Λένον και μάνατζερ των The Quarrymen, το συγκρότημα πριν τη γέννηση των Beatles. Ο Walley δήλωσε στο BBC: «Ήταν τυφλός σαν νυχτερίδα – είχε γυαλιά αλλά δεν τα φορούσε ποτέ. Ήταν πολύ ματαιόδοξος γι’ αυτό».

Το 1980, ο Λένον δήλωσε στο περιοδικό Rolling Stone: «Πέρασα όλη την παιδική μου ηλικία χωρίς τα γυαλιά μου γιατί τα γυαλιά ήταν αδερφίστικα».

Ακόμη και κατά τη διάρκεια των εκτεταμένων περιοδειών του κατά τη διάρκεια της Beatlemania (1963-66), ο Λένον δεν φορούσε ποτέ γυαλιά κατά τη διάρκεια ζωντανών του εμφανίσεων, σε αντίθεση με τον ήρωά του Buddy Holly.

View this post on Instagram

A post shared by The Beatles Zone (@thebeatles.zone)

Οι φακοί επαφής

Ο κιθαρίστας του Roy Orbison, Bobby Goldsboro, σύστησε στον Λένον τους φακούς επαφής το 1963. Όμως η περιπλάνηση του Λένον στους φακούς επαφής ήταν σχετικά βραχύβια. Έβγαιναν συνέχεια – μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ενός κωμικού σκετς, στη σκηνή όταν ένας θαυμαστής πέταξε ένα ζελεδάκι στη σκηνή που τον χτύπησε στο μάτι.

Γιατί συνέβαινε αυτό; Μπορεί να οφείλεται εν μέρει στους φακούς που ήταν διαθέσιμοι εκείνη την εποχή και εν μέρει στο σχήμα του ματιού του Λένον.

Οι μαλακοί, εύκαμπτοι φακοί επαφής που φορούν εκατομμύρια άνθρωποι σήμερα δεν ήταν διαθέσιμοι στο εμπόριο μέχρι το 1971. Στη δεκαετία του ’60, υπήρχαν μόνο άκαμπτοι φακοί επαφής, δύο τύπων.

News Πόσα λεφτά θα έδινες για ένα ζευγάρι στρογγυλά γυαλιά του Τζον Λένον;

Από τη μία, υπήρχαν οι μεγάλοι σκληροί φακοί που ακουμπούσαν στο λευκό του ματιού. Αυτοί καλύπτονταν από τα βλέφαρα και σπάνια μετακινούνταν. Από την άλλη, υπήρχαν οι μικρότεροι φακοί που στηρίζονταν στην πρόσθια επιφάνεια του κερατοειδούς (το εξωτερικό διαυγές στρώμα του ματιού). Αυτοί ίσως ήταν οι φακοί επαφής που φορούσε ο Λένον.

Ωστόσο, με βάση τα γυαλιά που φορούσε το 1971, ο Λένον δεν ήταν μόνο μυωπικός, αλλά είχε και μέτριο αστιγματισμό. Ο αστιγματισμός είναι μια ατέλεια στην καμπυλότητα του κερατοειδούς – στην περίπτωση του Τζον Λένον ήταν σαν την καμπύλη μιας μπάλας του ράγκμπι που βρίσκεται στο πλάι. Και μάλλον ήταν ο αστιγματισμός του Λένον που πιθανότατα οδήγησε στη συχνή απώλεια των φακών επαφής του.

Εκείνη την εποχή, οι κατασκευαστές δεν τροποποιούσαν συνήθως το σχήμα της πίσω επιφάνειας ενός φακού επαφής ώστε να προσαρμόζεται στο σχήμα ενός κερατοειδούς με αστιγματισμό.

Έτσι, όταν ένας τυπικός άκαμπτος φακός προσαρμόζεται σε έναν κερατοειδή όπως αυτός του Λένον, ο φακός είναι ασταθής και γλιστρά προς τα κάτω όταν κάποιος σηκώνει το άνω βλέφαρο. Τότε είναι που μπορεί να βγει από το μάτι.

Τι σχέση έχει αυτό με τη μαριχουάνα;

Ο Τζον Λένον συνειδητοποίησε ότι μπορούσε να κάνει ένα πράγμα για να κρατήσει τους φακούς επαφής μέσα στην κόρη του ματιού του: Να καπνίσει μαριχουάνα.

Σύμφωνα με μια συνέντευξη από τον οπτομέτρη του, ο Λένον είπε: «Προσπάθησα να τους φορέσω, αλλά ο μόνος τρόπος για να τους κρατήσω στα αναθεματισμένα μάτια μου ήταν να μαστουρώσω πρώτα».

Πώς θα μπορούσε λοιπόν το κάπνισμα χόρτου να βοηθήσει με τους φακούς επαφής του;

Το κάπνισμα μαριχουάνας πιθανότατα οδήγησε τα άνω βλέφαρά του σε πτώση. Δεν γνωρίζουμε πώς ακριβώς η κάνναβη σχετίζεται με τη θέση των βλεφάρων. Αλλά σε διάφορα πειράματα σε ζώα έχουν αναφερθεί πτώσεις που σχετίζονται με την κάνναβη.

Η κάνναβη μπορεί να μειώσει τη λειτουργία του levator palpebrae superioris, του μυός που ανασηκώνει το άνω βλέφαρο. Έτσι, ενώ ο Λένον ήταν μαστουρωμένος, τα χαμηλωμένα βλέφαρά του θα βοηθούσαν να ασφαλίσει το πάνω μέρος του φακού στη θέση του.

Ο Λένον φορούσε φακούς επαφής από τα τέλη του 1963 έως τα τέλη του 1966. Αυτό συμπίπτει με την κορύφωση της χρήσης κάνναβης από τους Beatles. Για παράδειγμα, ο Λένον αναφέρεται στο άλμπουμ τους Rubber Soul του 1965 ως «το άλμπουμ της μαριχουάνας».

Ξανά στα γυαλιά

Τελικά, η κακή εφαρμογή των φακών επαφής οδήγησε τον Λένον να εγκαταλείψει τη χρήση τους από το 1967 και άρχισε να φοράει γυαλιά δημοσίως.

Η απογοητευτική του εμπειρία με τους φακούς επαφής μπορεί να έπαιξε ρόλο στη γένεση του εμβληματικού του βλέμματος με τα γυαλιά, το οποίο εξακολουθεί να είναι το χαρακτηριστικό του πάνω από μισό αιώνα αργότερα.

Με πληροφορίες από The Conversation