Δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι, που επέζησαν από τις ισραηλινές επιθέσεις τους 15 μήνες του πολέμου, άρχισαν τη Δευτέρα (27/01) να επιστρέφουν σε ό,τι έχει απομείνει από τα σπίτια τους στη Βόρεια Γάζα.

Οι εικόνες από διεθνή μέσα ενημέρωσης που δείχνουν ένα τεράστιο κομβόι ανθρώπων να κατευθύνεται προς τη βόρεια Γάζα με τα πόδια, μεταφέροντας παιδιά και λιγοστές αποσκευές προκαλούν ανατριχίλα.

Φορτηγά, αυτοκίνητα και κάρα φορτωμένα με αντικείμενα σχηματίζουν ουρά κατά μήκος του δρόμου αλ Ρασίντ κοντά στο σημείο ελέγχου, που εκτείνεται κατά μήκος της ακτογραμμής της Γάζας.

Επιστροφή Παλαιστινίων στη Βόρεια Γάζα

9 Images

Επί μέρες χιλιάδες άνθρωποι περίμεναν υπομονετικά να ανοίξει το σημείο ελέγχου σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.

Είχαν «κατασκηνώσει» στους δρόμους ή στην παραλία με τα στρώματα, τα υπάρχοντά τους και τις δεξαμενές νερού, περιμένοντας να τούς επιτραπεί να γυρίσουν στο σπίτι τους.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, περίπου 650.000 εκτοπισμένοι στην κεντρική και νότια Λωρίδα της Γάζας θα επιστρέψουν στα σπίτια τους στο βόρειο τμήμα του θύλακα.

«Η διέλευση των εκτοπισμένων Παλαιστινίων έχει αρχίσει κατά μήκος του δρόμου Αλ Ρασίντ μέσω του δυτικού τμήματος του σημείου ελέγχου Νετζαρίμ προς την πόλη της Γάζας και το βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας», δήλωσε στο AFP αξιωματούχος της Χαμάς.

Πλάνα του ισραηλινού Channel 12 έδειχναν τις ισραηλινές δυνάμεις να αποσύρονται από τον λεγόμενο διάδρομο Νετζαρίμ, επιτρέποντας τη μετακίνηση των πολιτών.

Ο Sami Saleh, ο οποίος εκτοπίστηκε αρκετές φορές νότια της Γάζας, δήλωσε στο Middle East Eye ότι αντιμετώπισε μια «εξαιρετικά δύσκολη» περίοδο εκτοπισμού για πάνω από ένα χρόνο και περίμενε για περισσότερο από μία ημέρα κοντά στο σημείο ελέγχου, ενθουσιασμένος που επιτέλους θα επέστρεφε στην πατρίδα του, στη βόρεια Γάζα.

«Δεν θα κρύψω αυτά τα συναισθήματα και δεν υπερβάλλω όταν το λέω, ήθελα να πετάξω προς το βορρά… αυτά τα συναισθήματα υπήρχαν από την αρχή. Παρ’ όλο τον πόνο και τις κακουχίες, έπρεπε οπωσδήποτε να επιστρέψω στο βορρά, ακόμα κι αν έπρεπε να περπατήσω εκεί ξυπόλητος», είπε χαρακτηριστικά.

Ένας άλλος εκτοπισμένος Παλαιστίνιος που επιστρέφει στη γενέτειρά του, Μπέιτ Χανούν, έκανε λόγο για «αξέχαστες» στιγμές και για ένα μείγμα «θλίψης με χαρά». «Επιστρέφω στο σπίτι μου, ξέρω ότι το σπίτι μου έχει ισοπεδωθεί, θρηνώ τους αγαπημένους μου που έχασα, αλλά το λέμε σε όλο τον κόσμο: Κρατάμε ακλόνητα το έδαφος της πατρίδας μας», είπε στο Al Jazeera.

«Θα ξαναχτίσουμε τα σπίτια μας τούβλο-τούβλο, τοίχο-τοίχο και θα ξαναζήσουμε όλες τις γλυκές αναμνήσεις που είχαμε στο παρελθόν», τόνισε ο Παλαιστίνιος, προσθέτοντας πως αναμένει ότι οι επόμενες ημέρες θα είναι «δύσκολες», αλλά εξέφρασε την ελπίδα ότι θα επικρατήσει ειρήνη και δεν θα υπάρξει άλλος πόλεμος.

«Και ότι οι άνθρωποι θα μας δώσουν ένα χέρι βοήθειας, θα ξεκινήσουν τη διαδικασία ανοικοδόμησης και θα μπορέσουμε να επανέλθουμε στον κανονικό τρόπο ζωής μας και να ξαναπάμε τα παιδιά μας στο σχολείο», είπε.

Η Χαμάς χαρακτήρισε την επιστροφή των εκτοπισμένων Παλαιστινίων «νίκη» για τους Παλαιστίνιους και «πλήγμα για το Ισραήλ», σύμφωνα με το Al Jazeera, προσθέτοντας πως οι εικόνες αποδεικνύουν ότι «η κατοχή απέτυχε να εκπληρώσει τον στόχο της να εκτοπίσει τους ανθρώπους και να κάμψει τη θέλησή τους».

Οι Παλαιστίνιοι επιστρέφουν σε ό,τι απέμεινε από τα σπίτια τους, αλλά και στα αγαπημένα τους πρόσωπα που έμειναν πίσω. Όπως η Hannan Thabet που κατευθύνεται προς τα βόρεια για να δει την 75χρονη μητέρα της, την οποία έχει να δει ενάμιση χρόνο όπως είπε στο Middle East Eye, ή όπως ο νεαρός στο παρακάτω βίντεο που επανενώθηκε με τη μητέρα του μετά από περισσότερο από έναν χρόνο αναγκαστικού χωρισμού λόγω του πολέμου.

View this post on Instagram

A post shared by KARAM HASSAN | كرم حسّان (@karamnaji1)

Η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού της Γάζας έχει εκτοπιστεί από τον 15μηνο πόλεμο του Ισραήλ, ο οποίος έχει καταστρέψει μεγάλο μέρος της Γάζας και έχει σκοτώσει πάνω από 47.000 ανθρώπους.

Η επόμενη μέρα

Καθώς δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι επιστρέφουν στο βόρειο τμήμα της Γάζας, ο Alon Pinkas, πρώην πρέσβης του Ισραήλ, λέει ότι «θα συνειδητοποιήσουν αμέσως ότι αυτό δεν μπορεί να ανακατασκευαστεί – αυτό πρέπει να ξαναχτιστεί από κάτω προς τα πάνω».

«Το ζήτημα της ανθρωπιστικής βοήθειας – πόσιμο νερό, τρόφιμα, ιατρικές προμήθειες και κάποια μορφή καταφυγίου κατά του κρύου και της βροχής – είναι ζωτικής σημασίας. Τι θα ακολουθήσει λοιπόν; Ας ελπίσουμε και ας προσευχηθούμε να διατηρηθεί η εκεχειρία και να υπάρξει μια δεύτερη φάση. Αλλά αν δεν δεσμευτούν όλοι σε μια νέα κυβέρνηση, τα χρήματα που απαιτούνται για αυτή την ανοικοδόμηση της Γάζας δεν πρόκειται να έρθουν», δήλωσε ο Pinkas στο Al Jazeera.

«Πρέπει να υπάρξει όχι μόνο ένα σχέδιο ανοικοδόμησης. Χρειάζεται να υπάρξει ένα πολιτικό πλαίσιο εδώ που θα τεθεί σταδιακά σε εφαρμογή και, δυστυχώς, δεν βλέπω κάτι τέτοιο τώρα. Βρισκόμαστε μόλις στην πρώτη εβδομάδα της κατάπαυσης του πυρός, οπότε βλέπουμε εβδομάδες πριν καν συζητηθεί αυτό το θέμα».

Ο Luciano Zaccara, καθηγητής πολιτικής του Κόλπου στο Πανεπιστήμιο Georgetown του Κατάρ, λέει ότι, αν και σημαντική, η επιστροφή των Παλαιστινίων στο βόρειο τμήμα της Γάζας είναι μια νίκη «με βαρύ κόστος».

«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτοί οι άνθρωποι επιστρέφουν σε ένα μέρος που βρισκόταν υπό πολιορκία για πολλούς μήνες, που είναι προφανώς κατεστραμμένο και στο οποίο δεν φτάνουν προμήθειες», δήλωσε ο Zaccara στο Al Jazeera.

«[Οι άνθρωποι] θα πρέπει ακόμη να ζουν σε σκηνές μέχρι την ανοικοδόμηση, ή τουλάχιστον την απομάκρυνση των ερειπίων», είπε, προσθέτοντας ότι οποιαδήποτε ανοικοδόμηση που θα πραγματοποιηθεί στη Γάζα «πρέπει να εγκριθεί από την κατοχική δύναμη, που είναι το Ισραήλ».

Σκληρή πραγματικότητα στη βόρεια Γάζα

Η Tamara Alrifai, από την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, λέει ότι ενώ οι άνθρωποι είναι ενθουσιασμένοι που επιστρέφουν στη βόρεια Γάζα, παραμένουν τεράστιες προκλήσεις με περίπου το 90% των κτηρίων και των δημόσιων υποδομών να έχει καταστραφεί από τις ισραηλινές επιθέσεις.

«Οι κίνδυνοι από εκρηκτικούς μηχανισμούς που δεν εξερράγησαν, είναι μεγάλοι, ιδιαίτερα για τα παιδιά. Και κυρίως η πρόσβαση σε τρόφιμα, σε καθημερινές ανάγκες είναι σχεδόν ανύπαρκτη, εκτός – ευτυχώς, τις τελευταίες οκτώ ημέρες της κατάπαυσης του πυρός – από τη βοήθεια που ήρθε», δήλωσε η Alrifai στο Al Jazeera.

Σημείωσε ότι το 60% των τροφίμων που εισήλθαν στη Γάζα από την έναρξη της εκεχειρίας εισήχθη από την UNRWA, τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική υπηρεσία που εργάζεται στη Λωρίδα.

«Η UNRWA έχει τον μεγαλύτερο αριθμό φορτηγών, τις αποθήκες και τα καταφύγια με έως και ένα εκατομμύριο ανθρώπους μέσα σε αυτά. Έχουμε την αποδοχή από τις κοινότητες της Γάζας. Συντονιστήκαμε στενά με άλλες υπηρεσίες του ΟΗΕ και διεθνείς ΜΚΟ όταν τα τρόφιμα και οι άλλες προμήθειές μας είχαν απαγορευτεί και δεν έρχονταν».

Οι 15 μήνες του αιματηρού πολέμου σε αριθμούς

• Παλαιστίνιοι που σκοτώθηκαν στη Γάζα: 46.707
• Παιδιά που έχουν επιβεβαιωμένα σκοτωθεί στη Γάζα: 13.319
• Παλαιστίνιοι που αναφέρθηκαν θαμμένοι κάτω από ερείπια στη Γάζα: 11.000
• Παλαιστίνιοι τραυματίες στη Γάζα: 110.265
• Εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι στη Γάζα: 1,9 εκατομμύρια (90% του πληθυσμού)
• Επιθέσεις σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης κατά τη διάρκεια του πολέμου: 654
• Νεκροί εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας: 1,060
• Σχολεία που υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν: 534 (95% των σχολείων)
• Παιδιά εκτός τυπικής εκπαίδευσης: 660.000 (όλα τα παιδιά σχολικής ηλικίας)
• Σπίτια που υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν: 436.000 (92% του συνόλου)
• Άνθρωποι που σκοτώθηκαν στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023: περίπου 1.200
• Άνθρωποι που απήχθησαν στη Γάζα από το Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023: 251
• Όμηροι που παραμένουν στη Γάζα τον Ιανουάριο του 2025: 1,5 εκατ: 101 (37 πιστεύεται ότι είναι νεκροί)

Αριθμοί που επιβεβαιώνουν τη γενοκτονία

Περισσότεροι από 46.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί μέσα στη Γάζα από τις ισραηλινές επιθέσεις, σύμφωνα με αξιωματούχους υγείας στην περιοχή. Οι περισσότεροι από τους νεκρούς είναι άμαχοι και το σύνολο αντιπροσωπεύει περίπου το 2% του προπολεμικού πληθυσμού της Γάζας, δηλαδή έναν στους 50.

Περισσότεροι από 40.000 έχουν ταυτοποιηθεί, συμπεριλαμβανομένων 13.319 παιδιών θυμάτων, τα νεότερα μόλις λίγων ωρών. Στους ηλικιωμένους νεκρούς περιλαμβάνεται ένας προ-προπάππους 101 ετών.

Άλλοι 110.000 έχουν τραυματιστεί, πάνω από το ένα τέταρτο των οποίων ζουν τώρα με τραύματα που έχουν αλλάξει τη ζωή τους, όπως ακρωτηριασμούς, σοβαρά εγκαύματα και τραύματα στο κεφάλι.

Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά δεν αποτυπώνουν πλήρως τις απώλειες των Παλαιστινίων. Η επίσημη καταμέτρηση των νεκρών του πολέμου περιλαμβάνει μόνο εκείνους που σκοτώθηκαν από βόμβες και σφαίρες, των οποίων τα σώματα έχουν ανασυρθεί και θαφτεί.

Περίπου 10.000 άνθρωποι που σκοτώθηκαν από αεροπορικές επιδρομές πιστεύεται ότι είναι θαμμένοι σε κτήρια που κατέρρευσαν, λόγω της έλλειψης βαρέως εξοπλισμού ή καυσίμων για να σκάψουν μέσα στα ερείπια από χάλυβα και σκυρόδεμα αναζητώντας τους.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα διαπίστωσε ότι ο επίσημος απολογισμός υποεκτίμησε τους θανάτους από τραυματισμούς κατά τους πρώτους εννέα μήνες του πολέμου, αποτυγχάνοντας να καταγράψει δύο στους πέντε νεκρούς. Αυτό θα σήμαινε ότι μέχρι τον Οκτώβριο του 2024 «οι πραγματικοί αριθμοί θανάτων πιθανόν να ξεπερνούσαν τις 70.000», σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης.

Η πείνα, η έλλειψη στέγης και φαρμάκων, η ταχεία εξάπλωση των μολυσματικών ασθενειών και η κατάρρευση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης έχουν σκοτώσει πολλούς άλλους Παλαιστίνιους κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι Αρχές σκοπεύουν να καταμετρήσουν αυτούς τους νεκρούς όταν σταματήσουν οι μάχες, δήλωσε ο δρ Marwan al-Hams, διευθυντής των νοσοκομείων πεδίου στο υπουργείο Υγείας.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι αμφισβητούν τον αριθμό των νεκρών που δίνουν οι Αρχές στη Γάζα, υποστηρίζοντας ότι επειδή η Χαμάς ελέγχει την κυβέρνηση εκεί, οι αξιωματούχοι υγείας δεν μπορούν να δώσουν αξιόπιστα στοιχεία.

Όμως οι γιατροί και οι δημόσιοι υπάλληλοι στην περιοχή έχουν αξιόπιστο ιστορικό από προηγούμενους πολέμους. Μετά από αρκετές συγκρούσεις μεταξύ 2009 και 2021, ερευνητές του ΟΗΕ συνέταξαν τους δικούς τους καταλόγους νεκρών και διαπίστωσαν ότι ταυτίζονταν σε μεγάλο βαθμό με αυτούς από τη Γάζα.

Η εκστρατεία του Ισραήλ με έντονους αεροπορικούς βομβαρδισμούς και μαζικές κατεδαφίσεις έχει ισοπεδώσει μεγάλες εκτάσεις της Γάζας και έχει αφήσει ολόκληρες γειτονιές μόλις και μετά βίας κατοικήσιμες.

Διαβασε ακομα

Θα κρατήσει η εκεχειρία στη Γάζα;

Εννέα στα 10 σπίτια στην περιοχή έχουν καταστραφεί ή υποστεί ζημιές, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΗΕ. Σχολεία, νοσοκομεία, τζαμιά, νεκροταφεία, καταστήματα και γραφεία έχουν επίσης πληγεί επανειλημμένα.

Η καταστροφή είναι τόσο έντονη που ορισμένοι εμπειρογνώμονες λένε ότι η μεγάλης κλίμακας καταστροφή των σπιτιών και των υποδομών της καθημερινής ζωής θα πρέπει να αναγνωριστεί ως ένα νέο έγκλημα πολέμου: Domicide, δηλαδή η προγραμματισμένη, σκόπιμη καταστροφή ενός σπιτιού, που προκαλεί πόνο στον κάτοικο.

Ακόμα και εκεί όπου τα σπίτια στέκονται ακόμα όρθια, πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να τα εγκαταλείψουν. Το 80% της επικράτειας της Γάζας τέθηκε υπό εντολή εκκένωσης που ήταν ακόμη ενεργή στα τέλη Δεκεμβρίου.

Περίπου 1,9 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί, το 90% του πληθυσμού, με πολλούς από αυτούς να αναγκάζονται να μετακινούνται επανειλημμένα.