Η κυβέρνηση του χάους επέστρεψε. Ο Ντόναλντ Τραμπ ξύπνησε μια μέρα και επέβαλε ένα τιμωρητικό καθεστώς δασμών κατά του Καναδά και του Μεξικού. Την επομένη, πάγωσε για έναν μήνα τους δασμούς για τα αυτοκίνητα, αφού ξαφνικά συνειδητοποίησε ότι – όπως όλοι είχαν προβλέψει – θα μπορούσαν να καταστρέψουν την πανίσχυρη αμερικανική βιομηχανία.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πήγε στο Οβάλ Γραφείο για να υπογράψει μια συμφωνία σχετικά με τα ορυκτά σπάνιων γαιών την οποία ο Τραμπ χαρακτήρισε ως θρίαμβο για τις ΗΠΑ. Όμως ο Ζελένσκι δεν έτυχε και της καλύτερης φιλοξενίας, αφού τα άκουσε από τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς και είχε μια τόσο θερμή συνομιλία on camera με τον Τραμπ που λίγο έλειψε να ανάψουν τα αίματα, πριν αποχωρήσει κακήνκακώς από τον Λευκό Οίκο. Έκτοτε, οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να διορθώσουν την κατάρρευση.

Εντωμεταξύ, ο Έλον Μασκ έπαθε Μιλέι, βγάζοντας, κυριολεκτικά και μεταφορικά, το αλυσοπρίονο – δώρο του Αργεντινού προέδρου – στη γραφειοκρατία, καθώς απολύει αδιακρίτως υπαλλήλους, βυθίζοντας στην αβεβαιότητα πολίτες και βιομηχανίες που βασίζονται στις κρατικές πληρωμές, ενώ η οικονομία είναι πλέον πιο ευάλωτη σε τέτοιους κραδασμούς.

Αρχικά, ο γεμάτος ενέργεια Τραμπ άνοιξε πολλαπλά μέτωπα, υπογράφοντας μερικές δεκάδες εκτελεστικά διατάγματα για να βγάλει την προεδρία από τον λήθαργο της θητείας Τζο Μπάιντεν.

Μετά από έξι εβδομάδες, ωστόσο, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επιμεληθεί προσωπικά την κατακρεούργηση μεταψυχροπολεμικών διευθετήσεων εθνικής ασφάλειας, του παγκόσμιου συστήματος ελεύθερων συναλλαγών και της ομοσπονδιακού μηχανισμού – που όλα βοήθησαν να γίνουν οι ΗΠΑ υπερδύναμη – ανατέλλει μια νέα συνειδητοποίηση.

Δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο σχέδιο.

Οι τσαπατσούλικες προσπάθειες του Τραμπ να φέρει την ειρήνη στην Ουκρανία, παρουσιάζοντάς το ως προσωπική νίκη, να αναζωογονήσει τη σκουριασμένη βαριά βιομηχανία με δασμούς τύπου 19ου αιώνα και να πετσοκόψει την κυβέρνηση είναι εξίσου αυτοσχεδιαστικές με το «weave» – του ρεύματος συνείδησης των προεκλογικών εκστρατειών του.

Και κάπως έτσι όλος ο κόσμος κρέμεται, για μια ακόμα φορά, από τις ιδιοτροπίες και τις εμμονές του -«πρώτα η Αμερική»- Τραμπ

«Κυριαρχεί το απρόβλεπτο και το χάος που βγαίνει από τον Λευκό Οίκο αυτήν τη στιγμή», δήλωσε χαρακτηριστικά η Καναδή υπουργός Εξωτερικών Μελανί Ζολί, περιγράφοντας την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ ως ένα «ψυχόδραμα» που δεν μπορεί να περνά η χώρα της κάθε 30 ημέρες.

Η ηγεσία του Τραμπ μπορεί να έχει αποτελέσματα, αλλά εξίσου συχνά αποτυγχάνει

Ακόμα και οι στενοί σύμμαχοι και φίλοι της Αμερικής συχνά αφήνονται να προβληματιστούν σχετικά με το τι ακριβώς προσπαθεί να κάνει ο Τραμπ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος, για παράδειγμα, ανέφερε την Τετάρτη (05/03) ότι ο Καναδάς δεν είχε κάνει αρκετά για να σταματήσει τη διακίνηση της φαιντανύλης – αλλά οι ποσότητες του ναρκωτικού που περνούν τα σύνορα φαίνεται να είναι ελάχιστες. Μερικές φορές ο Λευκός Οίκος παραπονιέται επίσης για τις μεταναστευτικές ροές – αλλά ο αριθμός των μεταναστών χωρίς έγγραφα είναι επίσης μικρός. Ο Τραμπ θέλει επίσης η παραγωγή και οι κατασκευές να εγκαταλείψουν τον Καναδά και να μετακινηθούν νότια. Δεν είναι περίεργο που ορισμένοι αξιωματούχοι στην Οτάβα έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι προσπαθεί να αποδυναμώσει τη χώρα τους για να διευκολύνει την προσάρτησή της στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να τρίβει στα μούτρα των επικριτών του ορισμένες επιτυχίες της εξωτερικής πολιτικής που βασίζεται στις απειλές. Για παράδειγμα, η οργή του που μια εταιρεία με έδρα το Χονγκ Κονγκ κατείχε δύο λιμάνια στα δύο άκρα της Διώρυγας του Παναμά επισπεύδει την εξαγορά από τον αμερικανικό επενδυτικό κολοσσό BlackRock. Ο Τραμπ είχε υποστηρίξει ψευδώς ότι τα λιμάνια αυτά σήμαιναν πως η Κίνα ήλεγχε τη ζωτικής σημασίας πλωτή οδό που κατασκευάστηκε από τις ΗΠΑ, ωστόσο η αλλαγή ιδιοκτησίας μπορεί να βελτιώσει τη στρατηγική θέση των ΗΠΑ.

Και μπορεί ο Τραμπ να υποβαθμίζει τη διατλαντική συμμαχία που διατήρησε την παγκόσμια ειρήνη εδώ και 80 χρόνια – αλλά ξεκίνησε ένα άνευ προηγουμένου πρόγραμμα επανεξοπλισμού μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ που άλλοι πρόεδροι απαιτούσαν εδώ και χρόνια.

Αλλά εξίσου συχνά, είναι σαν ο Τραμπ να ενδιαφέρεται περισσότερο για την προσωπική του ωμή δύναμη παρά για οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη στρατηγική.

Ο Michael Froman, πρώην εμπορικός εκπρόσωπος των ΗΠΑ που προεδρεύει του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, ανέφερε στον Jim Sciutto του CNN International ότι ενώ το κόστος της επιβολής δασμών συχνά υπερτερεί των οφελών, μπορεί να είναι ένα εργαλείο που οδηγεί άλλα έθνη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτό ισχύει στην περίπτωση του Μεξικού με το οποίο οι ΗΠΑ έχουν πολύ ευρύτερα συνοριακά ζητήματα από ό,τι με τον Καναδά. «Πρέπει να ξέρεις τι θέλεις να κάνουν για να είναι χρήσιμη αυτή η μόχλευση», πρόσθεσε ωστόσο.

Η ουσία του Τραμπισμού

Σε κάποιο βαθμό, το χάος είναι η ουσία. Και η θεατρικότητα ενός προέδρου εθισμένου στην πολιτική κασκαντέρ είναι το κλειδί για την πολιτική του απήχηση.

Για ορισμένους υποστηρικτές του MAGA, η ιδιοφυΐα του Τραμπ να εξοργίζει τους Δημοκρατικούς, τα ΜΜΕ και τις ξένες κυβερνήσεις είναι αυτοσκοπός. Και για τους ιδεολόγους της λαϊκιστικής εθνικιστικής δεξιάς, το να προκαλέσει πανδαιμόνιο στην Ουάσιγκτον και να καταστρέψει κυβερνητικές υπηρεσίες είναι ένας τρόπος αποδόμησης του διοικητικού κράτους.

Η μέθοδος του Τραμπ σφυρηλατήθηκε στο γραφείο του, ψηλά στον ουρανοξύστη που φέρει το όνομά του, στο Μανχάταν.

Ο μελλοντικός πρόεδρος έμαθε μέσα από την καριέρα του στο real estate πώς να βγάζει εκτός ισορροπίας τους αντιπάλους του με παράξενες απαιτήσεις, λεκτικές αντιπαραθέσεις και ξαφνικές αλλαγές στάσης και θέσεων. Στην κυβέρνηση, κάνει το ίδιο πράγμα για να αποπροσανατολίσει τους αντιπάλους του και επιδιώκει να επιβάλει την εξουσία του εν μέσω του χάους.

Όμως, ενώ το απρόβλεπτο είναι μια υπερδύναμη στο real estate, είναι εμπόδιο κατά τη διακυβέρνηση μιας χώρας, μιας οικονομίας και ενός πλανήτη – όπου προτιμάται η συνέχεια και η προβλεψιμότητα.

«Είναι απλώς σταθερό και είναι εξαντλητικό», δήλωσε ο Julian Vikan Karaguesian, πρώην στέλεχος του καναδικού υπουργείου Οικονομικών, αναφερόμενος στην επίθεση με δασμούς του Τραμπ. «Είναι σχεδόν σουρεαλιστικό. Είναι αληθινό; Θα είναι αληθινό αυτήν τη φορά;» Ο Karaguesian, ο οποίος τώρα δίνει διαλέξεις στο Πανεπιστήμιο McGill στο Μόντρεαλ, πρόσθεσε: «Ίσως ο τρόπος λειτουργίας εδώ είναι η αβεβαιότητα. Δεν είναι τιμολόγια, δεν είναι τίποτα άλλο, αλλά σκόπιμα δημιουργείται μια αίσθηση χάους και μια αίσθηση αβεβαιότητας».

Ο Τραμπ κλίνει το μάτι στους δασμούς αυτοκινήτων

Οι δασμοί για τα αυτοκίνητα που πάγωσε ο Αμερικανός πρόεδρος για έναν μήνα την Τετάρτη, μια μέρα μετά την επιβολή γενικών δασμών 25% στον Καναδά και το Μεξικό, δείχνουν πώς μερικές φορές κάνει δεύτερες σκέψεις ακόμα και για τη δική του επιθετικότητα.

Ίσως το αγαπημένο του βαρόμετρο, το χρηματιστήριο, του έσπρωξε το χέρι. Η υποχώρησή του ανέτρεψε δύο ημέρες κατακόρυφων απωλειών στον Dow Jones Industrial Average με ένα come back κοντά στις 500 μονάδες.

Σύμφωνα με το CNN, ο Τραμπ έκανε πίσω μετά από συζητήσεις με τους διευθύνοντες συμβούλους των τριών μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών. Και η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λίβιτ, δήλωσε ότι ήταν ανοιχτός στο «να ακούσει για πρόσθετες εξαιρέσεις».

Η ιδέα ότι CEOs μπορούν να χρησιμοποιήσουν την πρόσβασή τους στους ισχυρούς για να εξασφαλίσουν εξαιρέσεις και ειδικές χάρες που δεν είναι διαθέσιμες στους απλούς Αμερικανούς είναι το ακριβώς αντίθετο μιας δίκαιης οικονομίας. Αλλά ο Τραμπ έχει δείξει ελάχιστο σεβασμό στα συστήματα που βασίζονται σε κανόνες για την εξάλειψη της διαφθοράς που ευδοκιμεί σε αυταρχικές κοινωνίες.

Η προσέγγιση του Τραμπ μπορεί επίσης να σημαίνει ότι του αρέσει περισσότερο να απειλεί με δασμούς παρά να τους επιβάλλει. Απειλώντας, ωστόσο, συνεχώς με δασμούς και στη συνέχεια δημιουργώντας αμφιβολίες για το αν ή πότε θα επιβληθούν, ο Αμερικανός πρόεδρος πυροδοτεί τεράστια αβεβαιότητα στις επιχειρήσεις που πρέπει να εξασφαλίσουν μια σιγουριά για το κόστος και την προσφορά, αλλά και στους καταναλωτές, οι οποίοι θα μπορούσαν να βλάψουν μια ήδη αμβλυνόμενη οικονομία εάν χαλιναγωγήσουν τις δαπάνες.

«Υπάρχει τόση αβεβαιότητα σχετικά με το τι κάνει η κυβέρνηση που η απλή προοπτική των δασμών δημιουργεί μια μεγάλη άγκυρα στην οικονομία», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Bharat Ramamurti, πρώην αναπληρωτής διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου του Μπάιντεν, σε τηλεδιάσκεψη τη Δευτέρα. «Η προοπτική σημαντικών δασμών στους συμμάχους μας είχε ως αποτέλεσμα την παρακράτηση των επενδύσεων και τις προληπτικές αυξήσεις τιμών που θα επωμιστούν οι μικρές επιχειρήσεις και, τελικά, οι καταναλωτές».

Πώς το απρόβλεπτο του Τραμπ θα μπορούσε να αποτύχει

Ο ανελέητος εκφοβισμός των συμμάχων της Αμερικής από τον Τραμπ – ενώ φαίνεται ότι κάνει ό,τι μπορεί για να σιγοντάρει τη Ρωσία, παραδοσιακό αντίπαλό της, στο θέμα της Ουκρανίας – μπορεί επίσης να αποστραγγίσει την ισχύ των ΗΠΑ μακροπρόθεσμα.

«Αυτό που είδαμε αυτήν την εβδομάδα είναι ότι το δολάριο έχει υποστεί μια πολύ απότομη πτώση», επεσήμανε ο Ruchir Sharma, ιδρυτής και επικεφαλής επενδύσεων της Breakout Capital, στον Richard Quest του CNN International. «Λέει πολλά ότι ο υπόλοιπος κόσμος οργανώνεται για να πετύχει αυτά που θέλει… και νομίζω ότι οι επενδυτές αρχίζουν να παρατηρούν πως υπάρχουν κι άλλες χώρες στις οποίες αξίζει να επενδύσουν, δεδομένης όλης αυτής της αστάθειας στην πολιτική που αναδύεται στις ΗΠΑ», είπε.

Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος για τις ΗΠΑ είναι ότι τέσσερα ακόμα χρόνια γελοιότητας του Τραμπ θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν την υδρόγειο – με τρόπο που δεν συμμορφώνεται με το όραμά του για την κυριαρχία των ΗΠΑ, αλλά αφήνει τους Αμερικανούς να κοιτάζουν από το παράθυρο. Το Μεξικό και ο Καναδάς, για παράδειγμα, δεν μπορούν να αλλάξουν τη γεωγραφία που καθιστά παιχνιδάκι το εμπόριο με τις πανίσχυρες ΗΠΑ. Αλλά και οι δύο μπορεί επίσης να δουν πλεονεκτήματα στην επέκταση του εμπορίου και των επενδύσεων με τον ανερχόμενο αντίπαλο της Αμερικής, την Κίνα. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αναμένει σύντομα το δικό της μπαράζ δασμών από τον Τραμπ, μπορεί να εξετάσει παρόμοιους ορίζοντες.

Οι δυτικοί σύμμαχοι της Αμερικής έχουν επενδύσει πάρα πολλά σε μακροχρόνιους δεσμούς με την Ουάσιγκτον για να θέλουν να αποτύχει. Έχουν όμως και τα δικά τους εθνικά συμφέροντα. Ο Καναδάς δεν μπορεί να κερδίσει έναν εμπορικό πόλεμο ενάντια στον πιο ισχυρό γείτονά του. Αλλά η υπομονή του είναι ισχνή όσον αφορά στην επιθετικότητα και τον εκφοβισμό του Τραμπ.

Ο Doug Ford, ο πρωθυπουργός του Οντάριο, της μεγαλύτερης επαρχιακής οικονομίας του Καναδά, υπογραμμίζει ότι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός είναι ο Τραμπ να εξαλείψει όλους τους δασμούς και όχι μια a la carte χαλάρωση των δασμών ανά κλάδο, όπως συμβαίνει με τα αυτοκίνητα.

«Όλο αυτό μας δημιουργεί και πάλι αβεβαιότητα», είπε ο Ford στον Phil Mattingly του CNN. «Υπάρχει ένα άτομο που προκαλεί αυτό το πρόβλημα σήμερα: αυτός είναι ο Πρόεδρος Τραμπ».

Γιατί ο Μακρόν αποφάσισε να προσφέρει «πυρηνική ασπίδα» απέναντι στη Ρωσία λίγες ώρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής

Σημειώνεται ότι την Τετάρτη (05/03), ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, αύξησε τα επίπεδα συναγερμού μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών, όταν σε τηλεοπτικό διάγγελμά του εμφανίστηκε πρόθυμος να επεκτείνει την προστασία της Γαλλίας από το πυρηνικό της οπλοστάσιο προς τους Ευρωπαίους Συμμάχους της.

Παράλληλα, κάλεσε τον γαλλικό λαό να είναι έτοιμος «διά παν ενδεχόμενο» λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, προαναγγέλλοντας τη γενναία αύξηση των γαλλικών αμυντικών δαπανών, αλλά και την έναρξη ενός ευρωπαϊκού διαλόγου αναφορικά με τις δυνατότητες χρήσης της γαλλικής πυρηνικής δύναμης για την προστασία των συμμάχων της Γαλλίας στην Ευρώπη. Σημείωσε ωστόσο ότι τον τελευταίο λόγο επί του θέματος αυτού θα τον έχει πάντα ο πρόεδρος της Γαλλίας.

Ο Εμανουέλ Μακρόν σημείωσε ότι μετά την αλλαγή πορείας των ΗΠΑ στο Ουκρανικό, «ο κόσμος γίνεται πιο βίαιος και οι τρομοκρατικές απειλές δεν υποχωρούν», υπογραμμίζοντας ότι η ρωσική απειλή είναι παρούσα. «Η Ρωσία του Πούτιν δολοφονεί ανθρώπους στα ευρωπαϊκά εδάφη, παρεμβαίνει στα πολιτικά δεδομένα χωρών και κανείς δεν πιστεύει ότι θα σταματήσει», τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος υπογραμμίζοντας ότι τόσο η χώρα του όσο και η υπόλοιπη Ευρώπη θα πρέπει να λάβουν τις αποφάσεις τους.

«Ο δρόμος για την επίτευξη μίας ειρηνικής επίλυσης του Ουκρανικού δεν περνάει από την εγκατάλειψη της Ουκρανίας, ούτε από τη συνθηκολόγησή της», τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος επισημαίνοντας πως «δεν μπορούμε να πιστέψουμε τα λόγια της Ρωσίας» και πως από τη στιγμή που θα υπάρξει συμφωνία για την ειρήνη δεν αποκλείεται και η ανάπτυξη δυνάμεων που θα την εγγυηθούν.

Προς τον σκοπό αυτό την επόμενη εβδομάδα θα συναντηθούν στο Παρίσι οι επικεφαλής των στρατιωτικών επιτελείων των χωρών που είναι πρόθυμες να συνδράμουν την Ουκρανία, ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι επιθυμία του είναι να παραμείνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο πλευρό της Ευρώπης. Υπογράμμισε ωστόσο ότι η Ευρώπη θα πρέπει να είναι έτοιμη και για την αντίθετη περίπτωση.

 «Πρέπει να είμαστε έτοιμοι και να εξοπλιστούμε για να αντιμετωπίσουμε κάθε κατάσταση εάν επιθυμούμε την ειρήνη», σημείωσε επίσης ο Εμανουέλ Μακρόν επισημαίνοντας ότι το μέλλον της Ευρώπης δεν μπορεί να σχεδιαστεί ούτε στην Ουάσινγκτον ούτε στη Μόσχα.

Συνεχίζοντας, ο Γάλλος πρόεδρος υπογράμμισε ότι σήμερα (06/03) στις Βρυξέλλες θα υιοθετηθούν κρίσιμες αποφάσεις για την ευρωπαϊκή άμυνα και θα συμφωνηθεί ότι οι αμυντικές δαπάνες θα εξαιρούνται εφεξής από την ευρωπαϊκή δημοσιονομική πειθαρχία. Στόχος είναι, όπως ανέφερε, η εκβιομηχάνιση της Ευρώπης θέτοντας στο επίκεντρο την αμυντική βιομηχανία.

Τέλος, ο Γάλλος πρόεδρος χαρακτήρισε ακατανόητη την απόφαση της αμερικανικής πλευράς για αύξηση των δασμών, υπογραμμίζοντας ότι από ευρωπαϊκής πλευράς θα υπάρξουν οι αναγκαίες απαντήσεις.

Αξίζει να σημειωθεί πως Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία είναι οι μόνες, δύο χώρες που κατέχουν πυρηνικά όπλα επί ευρωπαϊκού εδάφους, τη στιγμή που τόσο η Ρωσία, όσο και οι ΗΠΑ κατέχουν ανάλογο οπλοστάσιο. Ο Μακρόν σημείωσε ότι «το πυρηνικό αποτρεπτικό μας όργανο μας προστατεύει – είναι περιεκτικό, κυρίαρχο και γαλλικό διαρκώς», για να προσθέσει πως «από το 1964, έχει παίξει ρητό ρόλο στη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην Ευρώπη».

Εξήγησε, δε, ότι «αποφάσισα να ανοίξω τη στρατηγική συζήτηση για την προστασία μέσω της αποτροπής για τους συμμάχους μας στην ευρωπαϊκή ήπειρο», σε μια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση εντείνει τις διαπραγματεύσεις για την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα, με φόντο τις διεργασίες στην σημερινή έκτακτη Σύνοδο Κορυφής.

Η πυρηνική αποτροπή θα μπορούσε να αναβαθμίσει το επίπεδο ασφάλειας στην ευρωπαϊκή ήπειρο κατά τον Γάλλο πρόεδρο, καθώς τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Ρωσία επικαλούνται κάθε φορά το πυρηνικό τους οπλοστάσιο, σε περιόδους κλιμάκωσης.

Αυξάνονται οι οπαδοί των πυρηνικών

Η νέα, γεωπολιτική κατάσταση, πάντως, θέτει σε εγρήγορση, όχι μόνο τον Εμανουέλ Μακρόν, αλλά και τη Γερμανία. Μάλιστα, ο ένοικος του Ελιζέ τοποθέτησε την πρότασή του για επέκταση της πυρηνικής αποτροπής στο επίπεδο της απάντησης απέναντι «στο ιστορικό κάλεσμα του μελλοντικού καγκελαρίου της Γερμανίας», «φωτογραφίζοντας» τον Φρίντριχ Μερτς, τον κεντροδεξιό πολιτικό που αποτελεί το φαβορί για τη θέση του Καγκελάριου της Γερμανίας.

Ο κ. Μερτς δήλωσε, άλλωστε, τον περασμένο μήνα ότι οι γερμανικές αρχές έπρεπε να συζητήσουν με Γάλλους και Βρετανούς ομολόγους τους για την επέκταση των πυρηνικών τους ομπρελών.

«Έχουμε μια ασπίδα. Δεν το κάνουν», παρατήρησε ο Εμανουέλ Μακρόν για τους Ευρωπαίους συμμάχους της Γαλλίας σε συνέντευξή του στην Le Parisien την περασμένη εβδομάδα. «Και δεν μπορούν πλέον να εξαρτώνται από την αμερικανική πυρηνική αποτροπή. Χρειαζόμαστε έναν στρατηγικό διάλογο με όσους δεν τον έχουν και αυτό θα έκανε τη Γαλλία πιο δυνατή», πρόσθεσε ο Γάλλος Πρόεδρος.

Σύμφωνη και η Βρετανία

Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι οι δηλώσεις του Γάλλου Πρόεδρου ήρθαν λίγες ώρες πριν από την έναρξη της συζήτησης για την ευρωπαϊκή άμυνα δεν είναι τυχαίο, ενώ η πιθανότητα επέκτασης της πυρηνικής ομπρέλας, έχει τεθεί προς επεξεργασία και στη Μεγάλη Βρετανία. Σύμφωνα με τον Εμανουέλ Μακρόν, η Γαλλία θα μπορούσε να συνεργαστεί με άλλες χώρες για κοινές ασκήσεις αποτροπής, χωρίς προς το παρόν να έχει περιγραφεί το ακριβές πλαίσιο, αλλά και η μορφή της συνεργασίας.

Με την επέκταση, ωστόσο, της πυρηνικής ομπρέλας της Γαλλίας προς τους συμμάχους της εντός ΕΕ διαφωνούν πολιτικοί αντίπαλοι του Μακρόν, με τη Μαρίν Λεπέν να δηλώνει ότι ο Γάλλος πρόεδρος «υπονομεύει το μοντέλο αποτροπής μας», τη στιγμή που ο  Λοράν Γουακιέ, βουλευτής του συντηρητικού κόμματος Les Républicains σχολίασε πως «δεν μοιράζεστε το πυρηνικό κουμπί».

Από πλευράς του, ο Γάλλος Πρόεδρος ξεκαθάρισε πως η Γαλλία θα διατηρήσει τον έλεγχο των πυρηνικών της όπλων και κάθε απόφασης χρήσης τους.