Αφού έκαψαν το σπίτι της οικογένειάς του στη βόρεια Γάζα, τα ισραηλινά στρατεύματα χώρισαν τον Ramez al-Skafi από την οικογένειά του και τον έθεσαν υπό κράτηση. Είχαν μια συγκεκριμένη δουλειά στο μυαλό τους γι’ αυτόν, είπε ο ίδιος.

Για τις επόμενες 11 ημέρες στις αρχές Ιουλίου, ο 30χρονος Παλαιστίνιος είπε ότι τον έστελναν στο ένα σπίτι μετά το άλλο στην περιοχή της πατρίδας του, Shuja’iya, παρακολουθούμενο από τους ισραηλινούς στρατιωτικούς φρουρούς του. Σύμφωνα με την περιγραφή που έδωσε στον Guardian, τον μετέτρεψαν σε ανθρώπινη ασπίδα ενάντια σε παγίδες και ένοπλους της Χαμάς.

«Προσπάθησα να αντισταθώ στην πρότασή τους, αλλά άρχισαν να με χτυπούν και ο αξιωματικός μου είπε ότι δεν ήταν δική μου επιλογή και ότι πρέπει να κάνω ό,τι θέλουν», είπε ο Skafi. «Μου είπε ότι η δουλειά μου θα ήταν να ψάξω τα σπίτια και να τους πω πληροφορίες για τους ιδιοκτήτες των σπιτιών. Μετά από κάποιες ακραίες πιέσεις, δεν μου άφησαν άλλη επιλογή».

«Την επόμενη μέρα μου είπαν να βγω σε περιπολία με τους Ισραηλινούς στρατιώτες και φοβόμουν πολύ λόγω των τανκς μπροστά μου και των αεροπλάνων στον ουρανό από πάνω μου», συνέχισε. «Όταν [οι φρουροί του] παρατήρησαν τον φόβο μου, με διαβεβαίωσαν: Ξέρουν ότι είσαι μαζί μας».

Ο Skafi ήταν ένας από τους τρεις Παλαιστίνιους που ερωτήθηκαν από τον Guardian και οι οποίοι δήλωσαν ότι χρησιμοποιήθηκαν από μονάδες των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), και στάλθηκαν πριν από τους Ισραηλινούς στρατιώτες σε ανεξερεύνητα σπίτια και σήραγγες στη Γάζα. Σύμφωνα με πληροφοριοδότες που μίλησαν στην ομάδα αντιφρονούντων βετεράνων Breaking The Silence (BTS), η πρακτική αυτή είναι ευρέως διαδεδομένη.

Η βίαιη χρήση Παλαιστίνιων κρατουμένων για την είσοδο σε σπίτια και σήραγγες στη Γάζα ήρθε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα σε πλάνα που μεταδόθηκαν από την τηλεόραση Al Jazeera τον Ιούνιο και τον Ιούλιο.

Μια έρευνα της ισραηλινής εφημερίδας Haaretz τον Αύγουστο συγκέντρωσε μαρτυρίες από ισραηλινούς στρατιώτες που είπαν ότι οι Παλαιστίνιοι που χρησιμοποιούνται ως ασπίδες ήταν γνωστοί ως «shawish», μια λέξη τουρκικής προέλευσης που σημαίνει λοχίας. Οι στρατιώτες υπέδειξαν ότι επρόκειτο για μια θεσμοθετημένη τακτική που εγκρίθηκε από ανώτερους αξιωματικούς.

«Γίνεται εν γνώσει του διοικητή της ταξιαρχίας, τουλάχιστον», δήλωσε ένας στρατεύσιμος σε μονάδα μάχης.

Η χρήση αιχμαλώτων ως ανθρώπινες ασπίδες αποτελεί σαφή παραβίαση των συμβάσεων της Γενεύης και απαγορεύεται ρητά από την ισραηλινή νομοθεσία. Οι IDF έχουν αρνηθεί ότι εφαρμόζουν την τακτική των «shawish».

«Οι διαταγές και οι οδηγίες των IDF απαγορεύουν τη χρήση των αμάχων της Γάζας που συλλαμβάνονται στο πεδίο της μάχης για στρατιωτικές αποστολές που τους θέτουν σε κίνδυνο. Τα πρωτόκολλα και οι εντολές έχουν διευκρινιστεί στα στρατεύματα επί τόπου», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο IDF, προσθέτοντας ότι οι αναφερόμενοι ισχυρισμοί «διαβιβάστηκαν για να εξεταστούν από τις αρμόδιες Αρχές».

Οι μαρτυρίες που συγκέντρωσε ο Guardian από πρώην Παλαιστίνιους κρατούμενους συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό με τις αναφορές του Al Jazeera και της Haaretz.

Σε αρκετές περιπτώσεις κατά τη διάρκεια της κράτησής του, ο Skafi είπε ότι τον υποχρέωσαν να μεταφέρει με το χέρι μικρά quadcopter drones μέσα στα σπίτια που ερευνούσε, ώστε οι Ισραηλινοί να μπορούν να δουν τι υπήρχε μέσα από τις ενσωματωμένες κάμερες των drones.

«Αφού τελείωσα την κινηματογράφηση των σπιτιών από το εσωτερικό και έφυγα, μπήκαν μέσα και άρχισαν να τα καταστρέφουν», είπε ο Skafi.

«Κάθε μέρα, αφού τελείωναν μαζί μου, μού έδεναν τα χέρια και μού έκλειναν τα μάτια. Έβγαζαν τις αλυσίδες μόνο όταν μου έδιναν φαγητό ή όταν μου επέτρεπαν να πάω στην τουαλέτα».

Ο Skafi είπε ότι την έκτη ημέρα που χρησιμοποιήθηκε για την εκκαθάριση σπιτιών στη Shuja’iya, οι απαγωγείς του IDF δέχθηκαν πυρά από έναν ένοπλο της Χαμάς, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει ανταλλαγή πυροβολισμών και μια αδιέξοδη κατάσταση που διήρκεσε από το μεσημέρι μέχρι το βράδυ.

«Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου με χρησιμοποίησαν ως ανθρώπινη ασπίδα. Ήμουν στη μέση. Είπαν στον μαχητή της αντίστασης: «Παραδώσου, αλλιώς θα σκοτώσουμε αυτόν τον πολίτη», ισχυρίστηκε ο Skafi. Οι IDF κατάφεραν τελικά να σκοτώσουν τον μοναχικό μαχητή της Χαμάς, είπε, και ανάγκασαν τον Skafi να μπει στο σπίτι που χρησιμοποιούσε ο μαχητής ως θέση ελεύθερου σκοπευτή και να φωτογραφίσει το πτώμα με ένα κινητό τηλέφωνο.

Ο Skafi είπε ότι η μονάδα των IDF που τον χρησιμοποίησε ήταν έξαλλη μαζί του επειδή η θέση του ελεύθερου σκοπευτή βρισκόταν σε ένα σπίτι που είχε σταλεί να ελέγξει νωρίτερα μέσα στην ημέρα και ο Skafi κατηγορήθηκε ότι βοήθησε στην απόκρυψη της παρουσίας του ενόπλου.

Ο Skafi ορκιζόταν ότι ο άνδρας δεν ήταν εκεί όταν έψαξε το σπίτι, αλλά είπε ότι οι διαμαρτυρίες του δεν τον γλίτωσαν από τους παρατεταμένους ξυλοδαρμούς, οι οποίοι συνεχίστηκαν μέχρι που ο ανώτερος αξιωματικός της μονάδας ήρθε σε αυτόν μετά από τέσσερις ημέρες ανάκρισης με ένα πιάτο ρύζι και είπε στον Skafi ότι ο ισχυρισμός του είχε όντως κριθεί αληθινός.

Ο ίδιος αξιωματικός τού είπε επίσης ότι οι επιχειρήσεις της μονάδας στη Shuja’iya ολοκληρώνονταν και ότι ο Skafi δεν θα χρειαζόταν πλέον. Την 11η ημέρα κράτησής του, του αφαιρέθηκαν οι αλυσίδες και του δόθηκε μια σακούλα με φαγητό και νερό και τού είπαν να πάει σπίτι του.

Ο Skafi παραπονέθηκε στους στρατιώτες ότι ήταν πολύ εξαντλημένος για να μεταφέρει ένα βαρύ πακέτο, αλλά εκείνοι είπαν ότι η τσάντα θα τον αναγνώριζε ως κάποιον που είχε εργαστεί με τις IDF, ώστε να μην γίνει στόχος ισραηλινών πυρών καθώς θα επέστρεφε μέσω της Shuja’iya στην οικογένειά του.

Οι αφηγήσεις που δόθηκαν από τον Skafi και άλλους Παλαιστίνιους πρώην κρατούμενους στη Γάζα επιβεβαιώνουν γενικά τις αφηγήσεις που δόθηκαν από Ισραηλινούς στρατιώτες σε άλλα μέσα ενημέρωσης και ομάδες ακτιβιστών.

Σε ένα πρόσφατο περιστατικό, τις λεπτομέρειες του οποίου έδωσαν στον Guardian φίλοι του εμπλεκόμενου Ισραηλινού, ένας Παλαιστίνιος «shawish» άρπαξε το όπλο ενός στρατιώτη των IDF και στην πάλη που ακολούθησε πυροβόλησε τον στρατιώτη στο πόδι, πριν ο Παλαιστίνιος σκοτωθεί από άλλους στρατιώτες της μονάδας.

Μαρτυρίες πληροφοριοδοτών που δόθηκαν στην ισραηλινή ομάδα αντιφρονούντων BTS δείχνουν ότι η χρήση ανθρώπινων ασπίδων είναι διαδεδομένη.

«Είχαμε έναν τύπο που μιλούσε αραβικά στον λόχο, και … τους έστελνε [Παλαιστίνιους κρατούμενους] να ανοίξουν τα σπίτια έτσι ώστε αν υπήρχε μια βόμβα, αυτοί [οι Παλαιστίνιοι] να ανατινάζονταν», είπε ένας πληροφοριοδότης στρατιώτης των IDF στο BTS, λέγοντας ότι μία από τις ανθρώπινες ασπίδες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ένας Παλαιστίνιος έφηβος.

Ο Nadav Weiman, πρώην ελεύθερος σκοπευτής των IDF και νυν διευθυντής της BTS, δήλωσε: «Από ό,τι καταλαβαίνουμε, ήταν ένα πολύ ευρέως χρησιμοποιούμενο πρωτόκολλο, που σημαίνει ότι υπάρχουν εκατοντάδες Παλαιστίνιοι στη Γάζα που χρησιμοποιήθηκαν ως ανθρώπινες ασπίδες.

«Οι Παλαιστίνιοι αρπάζονται από τους ανθρωπιστικούς διαδρόμους μέσα στη Γάζα … και στη συνέχεια μεταφέρονται σε διάφορες μονάδες μέσα στη Γάζα – τακτικές μονάδες πεζικού, όχι ειδικές δυνάμεις», δήλωσε ο Weiman. «Και στη συνέχεια αυτοί οι Παλαιστίνιοι χρησιμοποιούνται ως ανθρώπινες ασπίδες για να σαρώσουν σήραγγες αλλά και σπίτια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν μια κάμερα GoPro στο στήθος τους ή στο κεφάλι τους και σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, τους περνούν χειροπέδες πριν τους πάνε σε μια σήραγγα ή ένα σπίτι για να σαρώσουν και είναι ντυμένοι με τη στολή των IDF».

Η ένδυση με ισραηλινή στολή θα αποτελούσε πηγή ιδιαίτερης ντροπής για τους Παλαιστίνιους κρατούμενους, και οι τρεις που ερωτήθηκαν από τον Guardian δήλωσαν όλοι ότι είχαν αντισταθεί με επιτυχία στην πίεση να φορέσουν στολή μάχης των IDF. Ισχυρίστηκαν όμως ότι εσκεμμένα τέθηκαν σε κίνδυνο για να προστατεύσουν τους στρατιώτες.

«Μας έπαιρναν μαζί τους σε αποστολές, στέλνοντάς με στα σπίτια μπροστά τους για να βεβαιωθώ για την ασφάλειά τους, και μετά έμπαιναν πίσω μας, και αφού έφευγαν, συνήθιζαν να ανατινάζουν το σπίτι πίσω τους», είπε ο Ismail al-Sawalhi, ένας 30χρονος σιδεράς και αγρότης από τον καταυλισμό Jabaliya στη βόρεια Γάζα.

Ο Sawalhi συνελήφθη κοντά στο πέρασμα Kerem Shalom στα νότια τον Ιούλιο και αναγκάστηκε να εργαστεί ως ανθρώπινη ασπίδα για μια μονάδα των IDF για 12 ημέρες εκκαθαριστικών επιχειρήσεων στη Ράφα.

«Οι στρατιώτες προστατεύονταν μαζί μας όλη την ώρα για να μην δεχτούν επίθεση από την αντίσταση», είπε. «Ήμασταν σαν παιχνίδια στα χέρια τους».

Ένας 35χρονος από την Beit Lahia στη βόρεια Γάζα, ο οποίος αυτοπροσδιορίστηκε μόνο ως Abu Said για το φόβο αντιποίνων, αλλά η ταυτότητά του επαληθεύτηκε από τον Guardian, είπε ότι συνελήφθη τον Φεβρουάριο και χρησιμοποιήθηκε ως ανθρώπινη ασπίδα επί τέσσερις ώρες.

«Οι ισραηλινοί στρατιώτες μου έβαλαν έναν ανιχνευτή GPS στο χέρι και μου είπαν: Αν προσπαθήσεις να το σκάσεις, θα σε πυροβολήσουμε. Θα ξέρουμε πού βρίσκεσαι», είπε. «Μου ζητήθηκε να πάω να χτυπήσω τις πόρτες τεσσάρων σπιτιών και δύο σχολείων και να ζητήσω από τους ανθρώπους να φύγουν – πρώτα από τις γυναίκες και τα παιδιά και μετά από τους άνδρες».

«Σε ένα από τα σχολεία, η κατάσταση ήταν πολύ επικίνδυνη», είπε. «Φώναξα σε όλους στο σχολείο να φύγουν ήσυχα, αλλά εκείνη τη στιγμή ακούστηκαν σφοδροί πυροβολισμοί από τον ισραηλινό στρατό και νόμιζα ότι θα πέθαινα».

Στο τέλος της ημέρας, ο ιχνηλάτης αποσύρθηκε και ο Abu Said κλήθηκε να εγκαταλείψει την περιοχή ανεμίζοντας μια λευκή σημαία που του είχαν προμηθεύσει.

«Αν δεν κάνεις αυτό που σου ζητούν, θα σε σκοτώσουν χωρίς δισταγμό», είπε.

Η χρήση κρατουμένων ως ανθρώπινες ασπίδες απαγορεύεται σύμφωνα με το άρθρο 28 της τέταρτης σύμβασης της Γενεύης, το οποίο αναφέρει: «Η παρουσία ενός προστατευόμενου προσώπου [π.χ. κρατούμενου] δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καταστήσει ορισμένα σημεία ή περιοχές απρόσβλητα από στρατιωτικές επιχειρήσεις».

Το 2002, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ εξέδωσε διαταγή που απαγόρευε στις IDF να συλλαμβάνουν έναν Παλαιστίνιο σε μια περιοχή αναταραχής και να διατάζουν τον κρατούμενο να χτυπήσει τις πόρτες των γειτόνων τους και να επιβλέπει την εκκένωση των σπιτιών τους.

Ωστόσο, η χρήση των ανθρώπινων ασπίδων συνεχίστηκε. Το 2010 υποβιβάστηκαν δύο λοχίες των IDF επειδή ανάγκασαν ένα εννιάχρονο Παλαιστίνιο αγόρι να ανοίξει έναν αριθμό σακουλών που ήταν ύποπτες ότι περιείχαν εκρηκτικά.

Ο Bill van Esveld, αναπληρωτής διευθυντής της Human Right Watch για τα δικαιώματα των παιδιών στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, δήλωσε: «Υπάρχει αυτό το επαναλαμβανόμενο ιστορικό καλά τεκμηριωμένων αναφορών από όργανα του ΟΗΕ, καθώς και από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ενδείξεις ότι το Ισραήλ έχει επίγνωση του προβλήματος, αλλά δεν έχει αναλάβει δράση. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτό το μακροχρόνιο πρόβλημα θα εξακολουθήσει να υφίσταται».

Με πληροφορίες από Guardian

Tags