icon zoom-in

Μεγέθυνση κειμένου

Α Α Α

Η γρίπη των πτηνών στα βοοειδή των ΗΠΑ έχει προκαλέσει ανησυχία στους γαλακτοπαραγωγούς. Είναι το αγελαδινό γάλα ασφαλές για κατανάλωση; Τι απαντούν οι ειδικοί

Η έξαρση της γρίπης των πτηνών στα αμερικανικά βοοειδή γαλακτοπαραγωγής, δεν έχει δείξει σημάδια επιβράδυνσης τις τελευταίες εβδομάδες, με πολιτείες να αναφέρουν ότι εκατοντάδες αγελάδες έχουν μολυνθεί από τον ιό H5N1. Ο ιός δεν μεταπηδά συνήθως από τις αγελάδες στον άνθρωπο, αλλά τον Απρίλιο ένας εργάτης σε φάρμα στο Τέξας βρέθηκε θετικός στη γρίπη των πτηνών.

Υπολείμματα του ιού της γρίπης των πτηνών (H5N1) έχουν βρεθεί στο 20% των δειγμάτων παστεριωμένου γάλακτος στις ΗΠΑ. Η παστερίωση είναι μια διαδικασία θέρμανσης που χρησιμοποιείται για τη θανάτωση παθογόνων μικροοργανισμών όπως ο ιός H5N1, αφήνοντας πίσω μη μολυσματικά, ανενεργά θραύσματα του ιού. Η πλειονότητα του γάλακτος στις ΗΠΑ παστεριώνεται.

Είναι ασφαλές το παστεριωμένο γάλα;

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) συνιστά έντονα να μην πίνουμε νωπό γάλα. Σε μια αρχική μελέτη, ο FDA εξέτασε 297 εμπορικά γαλακτοκομικά προϊόντα από 38 πολιτείες και ανίχνευσε ιικά σωματίδια της γρίπης των πτηνών υψηλής παθογονικότητας (HPAI) σε ένα από τα πέντε δείγματα. «Αυτό υποδηλώνει ότι η μόλυνση από HPAI στις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής ήταν πιο διαδεδομένη από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως», έγραψε ο FDA στα πορίσματά του.

Καθώς όμως η παστερίωση καταστρέφει τους ιούς αφήνοντας πίσω τους σπασμένα υπολείμματα, όπως το DNA ή κομμάτια του πρωτεϊνικού περιβλήματος, το επόμενο βήμα ήταν να διαπιστωθεί αν αυτά τα ιικά σωματίδια ήταν ενεργά και μολυσματικά ή απλώς ανενεργά θραύσματα.

Ο οργανισμός χρησιμοποίησε δοκιμές εμβολιασμού αυγών για να το διαπιστώσει. Οι δοκιμές αυτές περιλαμβάνουν την εισαγωγή του ιού σε ένα αυγό και την επώασή του εκεί, για να διαπιστωθεί εάν ο ιός αναπαράγεται.

Οι δοκιμές ήταν αρνητικές, υποδεικνύοντας ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις ζωντανού ιού της γρίπης των πτηνών H5N1 στο παστεριωμένο γάλα. «Αυτό απέδειξε περίτρανα ότι η συνήθης παστερίωση αδρανοποιεί την επιρροή όταν το νωπό γάλα υφίσταται επεξεργασία», κατέληξε ο οργανισμός.

Με βάση αυτή την έρευνα, ο εκπρόσωπος λέει ότι ο FDA είναι βέβαιος για την ασφάλεια της προμήθειας παστεριωμένου γάλακτος στο εμπόριο.

«Η παστερίωση ισοδυναμεί με την ασφάλεια», λέει στο BBC ο Michael Payne, ερευνητής στο Western Institute of Food Safety and Security του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. «Η επιστήμη και η τεχνολογία της παστερίωσης διατηρεί τους ανθρώπους ασφαλείς από τη δεκαετία του 1860».

Μια μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι όλοι οι ιοί, εκτός από τους παρβοϊούς, είναι «ευαίσθητοι στη θερμική θανάτωση». Ουσιαστικά, δεν υπάρχουν κίνδυνοι από τους ιούς στο παστεριωμένο γάλα, λέει ο Payne. «Αυτό ισχύει και για τα γαλακτοκομικά προϊόντα που παρασκευάζονται από παστεριωμένο γάλα – βούτυρο, κρέμα γάλακτος κ.λπ.».

Όμως, προσθέτει ο Payne, η γρίπη των πτηνών στα βοοειδή είναι μια «ολοκαίνουργια παρουσίαση ασθένειας» και γι’ αυτό οι ερευνητές προσπαθούν να μάθουν περισσότερα γι’ αυτήν.

«Πριν από δύο μήνες, δεν υπήρχε κανένας ερευνητής γαλακτοκομικών προϊόντων ή ασφάλειας τροφίμων που να περίμενε ότι θα εξετάζαμε τη γρίπη των πτηνών στους ιστούς ή στα προϊόντα των αγελάδων», λέει ο Payne. «Μέχρι στιγμής, όλες οι εργαστηριακές και επιδημιολογικές έρευνές μας δείχνουν ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο για μια αγελάδα να μεταδώσει τον ιό στον άνθρωπο».

Τι γίνεται με το νωπό γάλα;

Μέχρι σήμερα, δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ανθρώπων που να έχουν προσβληθεί από γρίπη των πτηνών από νωπό γάλα. Μόνο 27 πολιτείες επιτρέπουν την πώληση νωπού γάλακτος και είναι παράνομη η πώληση νωπού γάλακτος πέρα από τα σύνορα των πολιτειών.

Ωστόσο, το νωπό γάλα μπορεί να περιέχει μια ποικιλία παθογόνων μικροοργανισμών που προκαλούν ασθένειες, όπως η Listeria και το E.coli.

Στις 29 Απριλίου, το Τμήμα Γεωργίας και Αγορών της Πολιτείας της Νέας Υόρκης εξέδωσε προειδοποίηση προς τους κατοίκους της κομητείας Schuyler της Νέας Υόρκης, αφού ένα άτομο αρρώστησε μετά την κατανάλωση νωπού γάλακτος από τοπικό γαλακτοκομείο. Το νωπό γάλα βρέθηκε μολυσμένο με καμπυλοβακτηρίδιο, ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάρροια, κράμπες στο στομάχι και πυρετό.

Οι συναγερμοί αυτοί είναι συνηθισμένοι, λέει ο Jeremy Luban, μοριακός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, ο οποίος μελετά την αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπινων κυττάρων και των θανατηφόρων παθογόνων μικροοργανισμών. Το νωπό γάλα, εξ ορισμού, δεν περνάει από κανενός είδους διαδικασία θέρμανσης για την παστερίωσή του.

Όσον αφορά ειδικά στη γρίπη των πτηνών, είναι πολύ νωρίς για να προσδιοριστεί ο κίνδυνος, λέει ο Luban.

«Είναι δύσκολο να σχηματίσουμε μια ευρύτερη εικόνα, επειδή υπάρχει έλλειψη πληροφοριών», λέει, αναφερόμενος στον τρόπο με τον οποίο ο ιός μετακινείται μεταξύ των ειδών. «Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο στο παρελθόν».

Ωστόσο, η πιθανή παρουσία της γρίπης των πτηνών στο γάλα έχει αποδειχθεί θανατηφόρα για άλλα ζώα. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) δημοσίευσε μια έκθεση σχετικά με τον θάνατο πολλών γάτων αχυρώνα μετά την κατανάλωση νωπού γάλακτος από μολυσμένες αγελάδες. Από τις 24 γάτες αχυρώνα που κατοικούσαν σε ένα γαλακτοκομείο του Τέξας και οι οποίες τρέφονταν με νωπό γάλα, οι μισές αρρώστησαν και πέθαναν.

Άλλα παθογόνα που βρέθηκαν στο νωπό γάλα έχουν αποδειχθεί επιβλαβή για τον άνθρωπο. Μια μελέτη που ανέλυσε 121 κρούσματα τροφιμογενών ασθενειών σε γαλακτοκομεία μεταξύ 1993 και 2006 διαπίστωσε ότι το 60% αφορούσε μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τη νοσηλεία 202 ανθρώπων σε νοσοκομεία και δύο θανάτους.

«Λόγω των περιορισμένων διαθέσιμων πληροφοριών σχετικά με την πιθανή μετάδοση του ιού H5N1 μέσω του νωπού γάλακτος, ο FDA συνεχίζει να εξετάζει όλες τις τρέχουσες επιστημονικές έρευνες που σχετίζονται με την HPAI στο βοοειδές γάλα», αναφέρει ο εκπρόσωπος του FDA. «Ο FDA συνεχίζει να συμβουλεύει έντονα κατά της κατανάλωσης νωπού γάλακτος και συνιστά στη βιομηχανία να μην παρασκευάζει και να μην πωλεί νωπό γάλα ή προϊόντα νωπού γάλακτος».

Με πληροφορίες από BBC