Μεγέθυνση κειμένου
Δεκάδες πρόσφυγες, ξεχασμένοι από Θεούς και εξουσιάζοντες, αλλά ευτυχώς όχι από -έστω και λίγους- αλληλέγγυους, διαμένουν σε άθλιες συνθήκες σε πάρκο στο κέντρο της Ρόδου. Γιατί κάνουν πως δεν τους βλέπουν;
Έφυγαν από τις πατρίδες τους και σε ένα σαπιοκάραβο φόρτωσαν προσδοκίες για ένα μέλλον καλύτερο από το παρόν τους. Διέσχισαν τα βαθιά και συχνά αφιλόξενα νερά της Μεσογείου, με στόχο να πατήσουν γη. Το ρεύμα της θάλασσας τούς έστειλε στη Ρόδο. Κάπως έτσι ξεκινάει η ιστορία που μοιράζονται οι πρόσφυγες οι οποίοι φτάνουν κατά δεκάδες στο νησί, σχεδόν καθημερινά, τη στιγμή που ο κόσμος βράζει σαν καζάνι από πολεμικές συρράξεις, αναταράξεις, φτώχεια και εξαθλίωση.
Η γη αυτή που έμοιαζε για εκείνους με ένα φιλόξενο απάγκιο, κατέληξε να γίνεται κομμάτι του εφιάλτη τους, καθώς οι πρόσφυγες που φτάνουν στη Ρόδο αναγκάζονται για μέρες να μένουν σε πάρκο στο κέντρο του νησιού, σε συνθήκες απάνθρωπες.
Η αυτοψία του Pride.gr στο σημείο επιβεβαίωσε τη ζοφερή πραγματικότητα των ανθρώπων εκεί, ο αριθμός των οποίων ξεπερνά τους 70, ενώ οι προσφυγικές ροές στο νησί αυξάνονται σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Γύρω γύρω στο πάρκο έχουν απλωθεί χαρτόκουτα, τα οποία έχουν γίνει το κρεβάτι των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών. Η σίτισή τους έρχεται αποκλειστικά από το υστέρημα των ντόπιων -πολλοί εκ των οποίων μαγειρεύουν στα σπίτια τους για να μπορέσουν να προσφέρουν φαγητό-, αλληλέγγυων επιχειρηματιών και εθελοντών.
Ταυτόχρονα, σε ακατάλληλες και επικίνδυνες συνθήκες υγιεινής, άνθρωποι με προβλήματα υγείας και τραύματα -ορισμένα από αυτά ιδιαίτερα σοβαρά- παραμένουν χωρίς καμία ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Με ελάχιστα ρούχα που έφεραν μαζί τους ή τους έδωσαν οι πολίτες του νησιού, προσπαθούν να παλέψουν το πρωινό κρύο και την υγρασία. Μεταξύ τους παιδιά (κυρίως 8-12 ετών) και έφηβοι, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που καταφθάνουν νεογνά ή έγκυες γυναίκες.
Το Pride.gr στο πάρκο της απόγνωσης
Το Pride.gr βρέθηκε στο πάρκο της απόγνωσης, όπου οι πρόσφυγες ποτίζουν το δέντρο της προσμονής με ελπίδα. Απέναντι από την εκκλησία του Ευαγγελισμού, στο λιμάνι που δεσπόζουν τα δύο ελαφάκια για να υποδεχθούν τους επισκέπτες του νησιού, στο πάρκο δίπλα από το Ταχυδρομείο, τα μάτια μας συναντήθηκαν με τα δικά τους.
Στον χώρο βρίσκονταν άνθρωποι από χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως η Συρία, η Αίγυπτος, η Παλαιστίνη και το Κουβέιτ, καθώς και από το Καμερούν της Αφρικής, οι οποίοι μας υποδέχτηκαν με αγωνία και αμέσως έψαξαν τον νεαρό Ομάρ από τη Συρία που μιλάει άπταιστα αγγλικά. «Χρειαζόμαστε πράγματα, φάρμακα για τον πόνο και για τα τσιμπήματα από έντομα», είπε ο Ομάρ, μεταφέροντας τα αιτήματα των υπολοίπων.
«Πρέπει οι διαδικασίες να γίνουν πιο γρήγορα για να πάμε στο καμπ. Όπου μας πάρουν, δεν μας πειράζει, αρκεί να μην είμαστε εδώ. Κάποιοι είμαστε εδώ 15 μέρες». Αυτό είναι και το βασικό τους αίτημα, να γίνει η καταγραφή τους από την αστυνομία σύντομα και να μεταφερθούν σε κάποια δομή της χώρας, αίτημα το οποίο επανέλαβαν πολλές φορές. «Πρέπει να γίνουν γρήγορα οι διαδικασίες για να φύγουμε. Είμαστε τόσοι πολλοί και θα έρθουν κι άλλοι σίγουρα».
Ακούσαμε, τότε, μια φωνή από το πίσω σημείο του πάρκου. Ήταν κάποιες προσφύγισσες από το Καμερούν μια εκ των οποίων έγκυος στον όγδοο μήνα. «Σε μία εβδομάδα θα γεννήσει», μας εξήγησαν με την αγωνία τους να μην κρύβεται, «δεν ξέρουμε αν μέχρι τότε θα έχουμε φύγει από εδώ».
Σε κάθε τους πρόταση σχεδόν, η τελευταία λέξη ήταν «ευχαριστώ», ενώ δεν αμέλησαν να τονίσουν πως όλα όσα έχουν τα έφεραν οι αλληλέγγυοι κάτοικοι του νησιού, οι οποίοι έχουν αναλάβει να μαγειρεύουν και να παρέχουν όσα περισσότερα από τα είδη μπορούν στους πρόσφυγες. «Εγώ έφαγα, μας έφερε μια κυρία φαγητό», μας είπε ο Ομάρ όταν τον ρωτήσαμε εάν πεινάει και τι χρειάζεται. «Μόνο αν μπορείτε ρούχα και κανένα σεντόνι, το πρωί κάνει πολύ κρύο εδώ πέρα. Και κάποια φάρμακα για τον πόνο».
Πάντως, μια εικόνα από αυτές που μένουν χαραγμένες, είναι αυτή της εξόφθαλμης αντίθεσης:
Από τη μία οι τουρίστες απολαμβάνουν τη βόλτα τους στο εκθαμβωτικά όμορφο κέντρο του νησιού, πλάι στη θάλασσα, γελώντας, διασκεδάζοντας, φωτογραφίζοντας και θαυμάζοντας το τοπίο.
Από την άλλη, πρόσφυγες κοιμούνται στα χώματα, σε συνθήκες κακής υγιεινής, χωρίς εγγυημένη τροφή και νερό, περιμένουν το φιλόξενο χέρι των ντόπιων. Για την αλληλεγγύη που παλεύει να εγγυηθεί πως οι άνθρωποι αυτοί θα επιβιώσουν.
Γιατί κάνουν πως δεν τους βλέπουν;
Είναι ξεκάθαρο πως η μόνη βοήθεια που συναντούν οι άνθρωποι είναι αυτή των αλληλέγγυων της Ρόδου, καθώς ο Δήμος από πλευράς του, δεν έχει συνδράμει καθόλου ούτε για τη διαμονή, ούτε για τη σίτιση, ούτε για την περίθαλψη των προσφύγων.
Αξίζει να σημειωθεί πως στο νησί μέχρι πριν από λίγα χρόνια υπήρχε μια δομή προσωρινής φιλοξενίας, η οποία έκλεισε. Από τότε, καμία πρόβλεψη, κανένα σχέδιο, καμία μέριμνα για τους πρόσφυγες, οι οποίοι συνεχίζουν να φτάνουν στη Ρόδο.
Το σενάριο της δημιουργίας μιας δομής στο νησί έχει αρνηθεί κατηγορηματικά ο Δήμαρχος, Αλέξανδρος Κολιάδης, ο οποίος, σύμφωνα με τη Ροδιακή, ξεκαθάρισε στο Δημοτικό Συμβούλιο πως «δομή στη Ρόδο, που ακούγεται ή που είπαν στον προφορικό λόγο να γίνει, είμαι κάθετος και αντίθετος σε οποιαδήποτε μορφή δομής στο νησί της Ρόδου».
«Καλείται, λοιπόν, η Πολιτεία να δώσει λύση εδώ και τώρα και όχι μόνο με προφορικό λόγο, όχι μόνο με υποσχέσεις αλλά με δεσμεύσεις για ένα πρόβλημα το οποίο μεγαλώνει και δεν το συναντήσαμε μέσα σε μία μέρα, έρχεται εδώ και πολλά χρόνια πίσω. Υπάρχουν τα κέντρα κι οι δομές σε άλλα νησιά, όπως είναι η Κως και η Λέρος και υπάρχουν και οι δομές σε άλλες περιοχές της χώρας. Να βρουν τον τρόπο να μετακινούνται άμεσα από εδώ εκεί και όχι να συναντάμε τις εικόνες που συναντάμε στην πόλη μας», συμπλήρωσε.
Πάντως το πρόβλημα παραμένει και έχει ως εξής: Δεκάδες άνθρωποι που πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς έφτασαν στη Ρόδο και, σε κοινή θέα, στο κέντρο της πόλης, ζουν σε συνθήκες εξαθλίωσης, περιμένοντας για εβδομάδες, σε πολλές περιπτώσεις, την καταγραφή και τη μεταφορά τους σε δομή φιλοξενίας σε άλλο σημείο της χώρας.
Μια άλλη εικόνα, όμως, που μένει χαραγμένη, είναι η αυτή της ελπίδας και της ανθρωπιάς. Αυτή έχει ως εξής: Την ώρα που βρεθήκαμε στο πάρκο μαζί με τους πρόσφυγες, αλληλέγγυοι έδιναν τη δική τους βοήθεια στους ανθρώπους, μοίρασαν τις προμήθειες που συγκέντρωσαν και μίλησαν μαζί τους. Έγιναν τα ευήκοα ώτα, τα συμπονετικά μάτια και τα απλωμένα, γεμάτα ανθρωπιά χέρια, σ’ έναν κόσμο που η αδιαφορία περισσεύει.
Μέσα στη θλίψη και την απαξίωση της ανθρώπινης ζωής, ένα πράγμα κρατάμε στα σίγουρα: Η αλληλεγγύη των πολιτών δεν μπορεί πάντα να εγγυηθεί τη σίτιση, την περίθαλψη και την αξιοπρεπή διαβίωση των ανθρώπων που ζητούν βοήθεια. Όμως, η αλληλεγγύη στη Ρόδο φαίνεται να κρατάει γερά, θυμίζοντας το αεράκι, το οποίο ανοίγει λίγο ένα παράθυρο που τρίζει, για να μπει μέσα το φως.