Να διασφαλίσει ότι ο στρατός του δεν διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων και να κάνει περισσότερα ώστε να βοηθήσει τους αμάχους στη Γάζα, προέτρεψε το Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ το Ισραήλ.

Συγκεκριμένα, το Ισραήλ είναι υποχρεωμένο να αποτρέψει και να τιμωρήσει οποιαδήποτε υποκίνηση για την τέλεση γενοκτονίας εις βαρος των Παλαιστινίων. Παράλληλα, θα πρέπει να διασφαλίσει πως ο στρατός του δεν θα προχωρήσει σε πράξεις γενοκτονίας.

Το Ισραήλ έχει διορία ενός μήνα, ώστε να καταθέσει σχετική έκθεση στην οποία θα αναφέρει τι έχει κάνει ώστε να συμμορφωθεί με τις εντολές που έλαβε.

Tο δικαστήριο απαίτησε επίσης από το Ισραήλ να επιτρέψει την ανθρωπιστική βοήθεια και την παροχή βασικών υπηρεσιών στη Γάζα. Την ίδια στιγμή, αναγνώρισε πως οι Παλαιστίνιοι αποτελούν προστευόμενη εθνοτική ομάδα, η οποία βρίσκεται σε κίνδυνο, σύμφωνα με τη Σύμβαση Γενοκτονίας του 1948.

Διαβασε ακομα

Το απάνθρωπο δίλημμα μιας οικογένειας στη Γάζα: Να πεθάνουμε μαζί ή να ρισκάρουμε χώρια;

Οι αποφάσεις του δικαστηρίου δεν είναι οι τελικές. Όπως άλλωστε ξεκαθάρισε και το ίδιο το νομικό σώμα, η υπόθεση περί γενοκτονίας δεν πρόκειται να κλείσει άμεσα. Στην πραγματικότητα η διαδικασία προβλέπεται να συνεχιστεί για χρόνια.

Επομένως, οι σχετικές αποφάσεις έρχονται ως απάντηση στο αίτημα της Νότιας Αφρικής για τη λήψη έκτακτων μέτρων απέναντι στην καταστροφή που βιώνουν οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα. Η Νότια Αφρική, η οποία έφερε και την υπόθεση στο δικαστήριο, στόχευε στην κατάπαυση πυρός.

Στην απόφαση, 15 από τους 17 δικαστές της επιτροπής του Διεθνούς Δικαστηρίου ψήφισαν υπέρ των έκτακτων μέτρων που κάλυπταν τα περισσότερα από αυτά που ζητούσε η Νότια Αφρική. Παρόλα αυτά, εξαιρέθηκε το αίτημα για παύση της ισραηλινής στρατιωτικής δράσης στη Γάζα.

Τα προσωρινά μέτρα που πρότεινε το δικαστήριο:

• Το Ισραήλ πρέπει να διασφαλίσει ότι ο στρατός του δεν διαπράττει γενοκτονία.
• Το Ισραήλ πρέπει να αποτρέψει και να τιμωρήσει κάθε δημόσιο σχόλιο που θα μπορούσε να θεωρηθεί υποκίνηση για τη διάπραξη γενοκτονίας στη Γάζα.
• Το Ισραήλ πρέπει να λάβει μέτρα για να εξασφαλίσει την πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας.
• Το Ισραήλ πρέπει να αποτρέψει οποιαδήποτε καταστροφή αποδεικτικών στοιχείων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε υπόθεση γενοκτονίας.
• Το Ισραήλ οφείλει να υποβάλει έκθεση στο δικαστήριο εντός ενός μηνός από την έκδοση της παρούσας απόφασης.

Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης μπορεί να χαρακτηριστεί ιστορική τομή, καθώς το ανώτερο νομικό σώμα παγκοσμίως έθεσε ανοιχτά τον κίνδυνο της γενοκτονίας για τον λαό της Παλαιστίνης.

Αξίζει να σημειωθεί πως το Ισραήλ ήθελε την πλήρη απόρριψη της υπόθεσης. Ωστόσο, παρόλο που πλέον είναι νομικά υποχρεωμένο να ακολουθήσει τις εντολές του δικαστηρίου, εν προκειμένω δεν υπάρχει κάποιος τρόπος αυτές να επιβληθούν από το ίδιο το νομικό σώμα. Ως εκ τούτου, για να γίνουν πράξη οι αποφάσεις του δικαστηρίου, θα πρέπει να υπάρξει άμεσα κατάπαυση πυρός.

Κανένα κράτος δεν είναι υπεράνω του νόμου

Η κυβέρνηση της Νότιας Αφρικής χαιρέτισε τις εντολές του δικαστηρίου, κάνοντας λόγο για μία «αποφασιστική νίκη», ενώ το ευχαρίστησε για την ταχεία λήψη αποφάσεων. Δήλωσε επιπλέον πως ελπίζει ότι το Ισραήλ δεν θα ματαιώσει την εφαρμογή των εντολών, ενώ επεσήμανε πως η απόφαση σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο για τη δικαιοσύνη του Παλαιστινιακού λαού και των δικαιωμάτων του.

Η υπουργός Εξωτερικών της Νότιας Αφρικής, Naledi Pandor, ανέφερε πως θα ήθελε το δικαστήριο να διατάξει «κατάπαυση πυρός» για τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα. Ελπίζει ωστόσο, πως οι διατάξεις του δικαστηρίου, μπορούν να οδηγήσουν σε κατάπαυση πυρός.

South African FM Naledi Pandor says she would have wanted to hear the ICJ order a “ceasefire” for Israel’s war on Gaza, but believes the provisions the court listed can only lead to one. pic.twitter.com/EkQDAlqyzA

— Al Jazeera English (@AJEnglish) January 26, 2024

Το Ισραήλ με τη σειρά του, χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς της Νότιας Αφρικής ψευδείς και διαστρεβλωμένους, δηλώνοντας πως καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποφύγει τις απώλειες αμάχων στη Γάζα.

Σχολιάζοντας την απόφαση του Δικαστηρίου, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε πως «θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να υπερασπιστούμε τη χώρα μας και τον λαό μας».

Prime Minister Benjamin Netanyahu's comments on the decision of the International Court of Justice in The Hague:

"Israel's commitment to international law is unwavering. Equally unwavering is our sacred commitment to continue to defend our country and defend our people. pic.twitter.com/Zz0V76Otg6

— Prime Minister of Israel (@IsraeliPM) January 26, 2024

Ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς, Sami Abu Zuhri, χαρακτήρισε την απόφαση του δικαστηρίου σημαντική εξέλιξη που συμβάλλει στην απομόνωση του Ισραήλ και στην αποκάλυψη των εγκλημάτων του στη Γάζα. «Ζητάμε να αναγκαστεί η κατοχή να εφαρμόσει τις αποφάσεις του δικαστηρίου», δήλωσε στο Reuters.

O υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστίνης, Riyadh Maliki, εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία χαιρετίζει την απόφαση του δικαστηρίου.

Ο Maliki δήλωσε πως η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου είναι μία σημαντική υπενθύμιση πως κανένα κράτος δεν είναι υπεράνω του νόμου, ενώ «σπάει και την παγιωμένη κουλτούρας εγκληματικότητας και ατιμωρησίας του Ισραήλ».

Palestine welcomes the provisional measures ordered by the International Court of Justice today. The ICJ judges assessed the facts and the law. They ruled in favor of humanity and international law.

We call on all states to ensure that all provisional measures ordered by the… pic.twitter.com/aLeVXRJNVl

— State of Palestine – MFA 🇵🇸🇵🇸 (@pmofa) January 26, 2024

Όπως σημείωσε χαρακακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών, «η Παλαιστίνη καλεί όλα τα κράτη να διασφαλίσουν τον σεβασμό της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ.

Οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι δεν είναι συνένοχες σε αυτή τη γενοκτονία, ξεκινώντας με τη διακοπή του εμπορίου όπλων με το Ισραήλ. Οι κυβερνήσεις πρέπει επίσης να προσπαθήσουν να σταματήσουν τη βιομηχανία σφαγής και καταστροφής στη Γάζα. Αυτό αποτελεί πλέον δεσμευτική νομική υποχρέωση».

Το χρονικό του πολέμου

Στις 7 Οκτωβρίου 2023, η ισλαμιστική οργάνωση της Χαμάς, που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας εξαπέλυσε μία άνευ προηγουμένου επίθεση στα εδάφη του Ισραήλ. Χιλιάδες Ισραηλινοί έχασαν τη ζωή τους από την επίθεση, ενώ εκατοντάδες απήχθησαν και οδηγήθηκαν πίσω στη Λωρίδα της Γάζας.

Το Ισραήλ απάντησε με σφοδρούς βομβαρδισμούς και την έναρξη χερσαίας επιχείρησης κατά μήκος ολόκληρης της Λωρίδας της Γάζας.

Έκτοτε, πάνω από 26 χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους, σύμφωνα με το Al Jazeera. Μεταξύ αυτών, τουλάχιστον 10 χιλιάδες παιδιά και επτά χιλιάδες γυναίκες.

Την ίδια στιγμή, ο πόλεμος έχει καταστρέψει μεγάλο μέρος των υποδομών στη Λωρίδα της Γάζας, όπως σπίτια, νοσοκομεία, σχολεία και ναούς. Δεκάδες οργάνωσεις, αλλά και δημοσιογράφοι που επιχειρούν στην περιοχή, κάνουν λόγο για τον κίνδυνο ανεπανόρθωτης ανθρωπιστικής καταστροφής.

Με πληροφορίες από: Al Jazeera / Reuters