Ποιος θα είναι ο επόμενος Πάπας; Η απόφαση θα μπορούσε να έχει βαθύτατες επιπτώσεις στην Καθολική Εκκλησία και στους 1,4 δισεκατομμύρια βαπτισμένους Ρωμαιοκαθολικούς του κόσμου.

Υπόσχεται επίσης να είναι μια εξαιρετικά απρόβλεπτη και ανοιχτή διαδικασία για πολλούς λόγους.

Το Κολέγιο των Καρδιναλίων θα συναντηθεί σε κονκλάβιο στην Καπέλα Σιξτίνα για να συζητήσει και στη συνέχεια να ψηφίσει τους υποψήφιους που προτιμούν, μέχρι να επικρατήσει ένα μόνο όνομα.

Με το 80% των καρδιναλίων να έχει διοριστεί από τον ίδιο τον Πάπα Φραγκίσκο, όχι μόνο εκλέγουν για πρώτη φορά Πάπα, αλλά θα προσφέρουν και μια ευρεία παγκόσμια προοπτική.

Για πρώτη φορά στην ιστορία, λιγότεροι από τους μισούς από αυτούς που θα λάβουν μέρος στην ψηφοφορία θα είναι Ευρωπαίοι.

Και παρόλο που μπορεί στο κολέγιο να κυριαρχούν οι διορισμοί του, δεν ήταν αποκλειστικά «προοδευτικοί» ή «παραδοσιακοί».

Για τους λόγους αυτούς, είναι πιο δύσκολο από ποτέ να προβλέψει κανείς ποιος θα εκλεγεί ο επόμενος Πάπας.

Θα μπορούσαν οι καρδινάλιοι να εκλέξουν έναν Αφρικανό ή έναν Ασιάτη πάπα, ή μήπως θα προτιμήσουν κάποιον από τους παλιούς της διοίκησης του Βατικανού;

Ακολουθούν μερικά από τα ονόματα που αναφέρονται ως πιθανοί διάδοχοι του Φραγκίσκου.

Pietro Parolin

Ο χαμηλών τόνων 70χρονος Ιταλός καρδινάλιος Parolin ήταν ο γραμματέας του κράτους του Βατικανού υπό τον Πάπα Φραγκίσκο – γεγονός που τον καθιστά τον κύριο σύμβουλο του Πάπα. Ο υπουργός Εξωτερικών είναι επίσης επικεφαλής της Ρωμαϊκής Κουρίας, της κεντρικής διοίκησης της Εκκλησίας.

Έχοντας ενεργήσει αποτελεσματικά ως αναπληρωτής του Πάπα, θα μπορούσε να θεωρηθεί επικρατέστερος.

Θεωρείται από ορισμένους ότι είναι πιθανότερο να δώσει προτεραιότητα στη διπλωματία και την παγκόσμια προοπτική παρά στην καθαρότητα του καθολικού δόγματος. Οι επικριτές του θεωρούν ότι αυτό αποτελεί πρόβλημα, ενώ οι υποστηρικτές του το βλέπουν ως πλεονέκτημα.

Ωστόσο, έχει επικρίνει τη νομιμοποίηση του γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου σε όλο τον κόσμο, αποκαλώντας την ψηφοφορία-ορόσημο του 2015 υπέρ του γάμου στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας «ήττα για την ανθρωπότητα».

Οι στοιχηματικές εταιρείες μπορεί να τον υποστηρίζουν, αλλά ο καρδινάλιος Parolin θα γνωρίζει καλά μια παλιά ιταλική ρήση που τονίζει την αβεβαιότητα της διαδικασίας επιλογής του Πάπα: «Όποιος μπαίνει σε ένα κονκλάβιο ως πάπας, βγαίνει από αυτό ως καρδινάλιος».

Περίπου 213 από τους προηγούμενους 266 πάπες ήταν Ιταλοί και παρόλο που δεν έχει υπάρξει Ιταλός πάπας εδώ και 40 χρόνια, η στροφή των ανώτερων κλιμακίων της Εκκλησίας μακριά από την Ιταλία και την Ευρώπη μπορεί να σημαίνει ότι ίσως να μην υπάρξει άλλος προς το παρόν.

Luis Antonio Gokim Tagle

Θα μπορούσε ο επόμενος Πάπας να προέρχεται από την Ασία;

Ο 67χρονος καρδινάλιος Tagle από τις Φιλιππίνες έχει δεκαετίες ποιμαντικής εμπειρίας – που σημαίνει ότι υπήρξε ενεργός ηγέτης της Εκκλησίας ανάμεσα στους ανθρώπους, σε αντίθεση με διπλωμάτη του Βατικανού ή απομονωμένο εμπειρογνώμονα σε θέματα εκκλησιαστικού δικαίου.

Η Εκκλησία έχει τεράστια επιρροή στις Φιλιππίνες, όπου περίπου το 80% του πληθυσμού είναι καθολικοί. Η χώρα έχει σήμερα πέντε μέλη-ρεκόρ στο Κολέγιο των Καρδιναλίων – τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια σημαντική παράταξη άσκησης πίεσης, εάν όλοι τους υποστηρίξουν τον καρδινάλιο Tagle.

Θεωρείται μετριοπαθής εντός του καθολικού ορισμού και έχει χαρακτηριστεί ως ο «Ασιάτης Φραγκίσκος» λόγω της αφοσίωσης σε κοινωνικά ζητήματα και της συμπάθειας για τους μετανάστες που μοιράζεται με τον εκλιπόντα Πάπα.

Έχει αντιταχθεί στα δικαιώματα των αμβλώσεων, χαρακτηρίζοντάς τες «μια μορφή δολοφονίας» – μια θέση που συνάδει με την ευρύτερη θέση της Εκκλησίας ότι η ζωή αρχίζει από τη σύλληψη. Έχει επίσης ταχθεί κατά της ευθανασίας.

Αλλά το 2015, όταν ήταν Αρχιεπίσκοπος της Μανίλας, ο Καρδινάλιος Tagle κάλεσε την Εκκλησία να επανεξετάσει την «αυστηρή» στάση της απέναντι στους ομοφυλόφιλους, τους διαζευγμένους και τις ανύπαντρες μητέρες, λέγοντας ότι η σκληρότητα του παρελθόντος είχε προκαλέσει μόνιμη βλάβη και άφησε τους ανθρώπους να αισθάνονται «στιγματισμένοι» και ότι κάθε άτομο αξίζει συμπόνια και σεβασμό.

Ο καρδινάλιος θεωρούνταν υποψήφιος για να γίνει Πάπας ήδη από το κονκλάβιο του 2013 στο οποίο εξελέγη ο Φραγκίσκος.

Ερωτηθείς πριν από μια δεκαετία πώς αντιμετώπιζε τις προτάσεις ότι θα μπορούσε να είναι ο επόμενος, απάντησε: «Το αντιμετωπίζω σαν αστείο! Είναι αστείο».

Fridolin Ambongo Besungu

Είναι πολύ πιθανό ο επόμενος Πάπας να προέρχεται από την Αφρική, όπου η Καθολική Εκκλησία συνεχίζει να προσθέτει εκατομμύρια μέλη. Ο 65χρονος καρδινάλιος Ambongo είναι ένας από τους επικρατέστερους υποψηφίους, προερχόμενος από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ).

Είναι αρχιεπίσκοπος της Κινσάσα εδώ και επτά χρόνια και διορίστηκε καρδινάλιος από τον Πάπα Φραγκίσκο.

Είναι πολιτισμικά συντηρητικός, αντιτιθέμενος στην ευλογία του γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, δηλώνοντας ότι «οι ενώσεις ατόμων του ιδίου φύλου θεωρούνται αντίθετες με τα πολιτισμικά πρότυπα και εγγενώς κακές».

Αν και ο χριστιανισμός είναι η θρησκεία της πλειοψηφίας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, οι χριστιανοί εκεί έχουν αντιμετωπίσει το θάνατο και τις διώξεις από την τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος και τους συνεργαζόμενους αντάρτες. Σε αυτό το πλαίσιο, ο καρδινάλιος Ambongo θεωρείται σθεναρός υποστηρικτής της Εκκλησίας.

Αλλά σε συνέντευξή του το 2020, μίλησε υπέρ της θρησκευτικής πολυφωνίας, λέγοντας: «Ας αφήσουμε τους Προτεστάντες να είναι Προτεστάντες και τους Μουσουλμάνους να είναι Μουσουλμάνοι. Θα συνεργαστούμε μαζί τους. Αλλά ο καθένας πρέπει να διατηρήσει τη δική του ταυτότητα».

Τέτοια σχόλια θα μπορούσαν να οδηγήσουν ορισμένους καρδιναλίους να αναρωτηθούν αν ασπάζεται πλήρως την αίσθηση της αποστολής τους – στην οποία οι Καθολικοί ελπίζουν να διαδώσουν τον λόγο της Εκκλησίας σε όλο τον κόσμο.

Peter Kodwo Appiah Turkson

Αν επιλεγεί από τους ομολόγους του, ο επιδραστικός 76χρονος καρδινάλιος Turkson θα έχει επίσης τη διάκριση να είναι ο πρώτος αφρικανός πάπας εδώ και 1.500 χρόνια.

Όπως και ο καρδινάλιος Ambongo, έχει δηλώσει ότι δεν επιθυμεί τη θέση. «Δεν είμαι σίγουρος αν κάποιος φιλοδοξεί να γίνει πάπας», δήλωσε στο BBC το 2013.

Ερωτηθείς αν η Αφρική έχει καλές προϋποθέσεις να δώσει τον επόμενο Πάπα με βάση την ανάπτυξη της Εκκλησίας στην ήπειρο, είπε ότι θεωρεί ότι ο Πάπας δεν πρέπει να επιλέγεται με βάση στατιστικά στοιχεία, διότι «αυτού του είδους οι εκτιμήσεις τείνουν να θολώνουν τα νερά».

Ήταν ο πρώτος Γκανέζος που έγινε καρδινάλιος, το 2003 υπό τον Πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ.

Όπως και ο καρδινάλιος Tagle, ο καρδινάλιος Turkson θεωρήθηκε ως πιθανός πάπας μια δεκαετία αργότερα, όταν επιλέχθηκε ο Φραγκίσκος. Μάλιστα, οι στοιχηματικές εταιρείες τον έκαναν φαβορί πριν από την ψηφοφορία.

Κιθαρίστας που κάποτε έπαιζε σε συγκρότημα funk, ο καρδινάλιος Turkson είναι γνωστός για την ενεργητική του παρουσία.

Όπως πολλοί καρδινάλιοι από την Αφρική, κλίνει προς το συντηρητικό. Ωστόσο, έχει αντιταχθεί στην ποινικοποίηση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων στις αφρικανικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της πατρίδας του, της Γκάνας.

Σε συνέντευξή του στο BBC το 2023, ενώ το κοινοβούλιο της Γκάνας συζητούσε ένα νομοσχέδιο που επέβαλε αυστηρές ποινές στα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, ο Turkson δήλωσε ότι θεωρεί ότι η ομοφυλοφιλία δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αδίκημα.

Το 2012, κατηγορήθηκε ότι έκανε τρομολαγνικές προβλέψεις σχετικά με την εξάπλωση του Ισλάμ στην Ευρώπη σε διάσκεψη επισκόπων του Βατικανού, για τις οποίες αργότερα ζήτησε συγγνώμη.

Peter Erdo

Καρδινάλιος από την ηλικία των 51 ετών, ο Ούγγρος Peter Erdo χαίρει μεγάλης εκτίμησης στην Εκκλησία της Ευρώπης, καθώς ήταν δύο φορές επικεφαλής του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Επισκοπικών Διασκέψεων από το 2006 έως το 2016.

Είναι γνωστός μεταξύ των Αφρικανών καρδιναλίων και έχει εργαστεί για τις σχέσεις της Καθολικής Εκκλησίας με την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ο 72χρονος αρχιεπίσκοπος της Βουδαπέστης και προκαθήμενος της Ουγγαρίας μεγάλωσε σε καθολική οικογένεια υπό τον κομμουνισμό και θεωρείται πιθανός συμβιβαστικός υποψήφιος.

Ο Erdo διαδραμάτισε εξέχοντα ρόλο στις δύο επισκέψεις του Πάπα Φραγκίσκου στην Ουγγαρία το 2021 και το 2023 και συμμετείχε στα κονκλάβια που εξέλεξαν τον Φραγκίσκο και τον προκάτοχό του Πάπα Βενέδικτο.

Οι συντηρητικές του απόψεις για την οικογένεια έχουν βρει την εύνοια ορισμένων τμημάτων της Εκκλησίας και έχει πλοηγηθεί στην «ανελεύθερη δημοκρατία» του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν. Κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης στην Ευρώπη το 2015, δήλωσε ότι η Εκκλησία δεν θα δεχόταν μετανάστες, καθώς αυτό ισοδυναμούσε με εμπορία ανθρώπων.

Angelo Scola

Μόνο οι καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών μπορούν να ψηφίσουν στο κονκλάβιο, αλλά ο Ιταλός Angelo Scola θα μπορούσε ακόμα να εκλεγεί.

Ο 83χρονος πρώην Αρχιεπίσκοπος του Μιλάνου ήταν φαβορί το 2013, όταν επιλέχθηκε ο Φραγκίσκος, αλλά πιστεύεται ότι έπεσε θύμα της παροιμίας ότι μπαίνει στο κονκλάβιο ως Πάπας και φεύγει ως καρδινάλιος.

Το όνομά του επανήλθε στην επιφάνεια πριν από το κονκλάβιο, λόγω ενός βιβλίου που εκδίδει αυτή την εβδομάδα για τα γηρατειά. Το βιβλίο περιλαμβάνει έναν πρόλογο που έγραψε ο Πάπας Φραγκίσκος λίγο πριν εισαχθεί στο νοσοκομείο, στον οποίο έλεγε ότι «ο θάνατος δεν είναι το τέλος των πάντων, αλλά η αρχή κάποιου πράγματος».

Τα λόγια του Φραγκίσκου δείχνουν γνήσια αγάπη για τον Scola, αλλά το κολλέγιο των καρδιναλίων μπορεί να μη θεωρεί την εστίασή του στα γηρατειά ιδανική για έναν νέο πάπα.

Reinhard Marx

Ο κορυφαίος καθολικός κληρικός της Γερμανίας είναι επίσης σε μεγάλο βαθμό εσωτερικός στο Βατικανό.

Ο 71χρονος αρχιεπίσκοπος του Μονάχου και του Φράιζινγκ επιλέχθηκε ως σύμβουλος όταν ο Φραγκίσκος έγινε πάπας το 2013. Επί 10 χρόνια συμβούλευε τον Πάπα για την εκκλησιαστική μεταρρύθμιση και εξακολουθεί να επιβλέπει την οικονομική μεταρρύθμιση του Βατικανού.

Έχει υποστηρίξει μια πιο διαλλακτική προσέγγιση απέναντι στους ομοφυλόφιλους ή τους τρανς στην καθολική διδασκαλία.

Αλλά το 2021 προσφέρθηκε να παραιτηθεί λόγω σοβαρών λαθών στην αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στην Καθολική Εκκλησία της Γερμανίας. Η παραίτηση αυτή απορρίφθηκε από τον Φραγκίσκο.

Πριν από δύο χρόνια αποχώρησε από το Συμβούλιο των Καρδιναλίων, το σημαντικότερο συμβουλευτικό όργανο του Πάπα, κάτι που θεωρήθηκε στη Γερμανία ως πλήγμα για την καριέρα του στην Εκκλησία.

Marc Ouellet

Ο 80χρονος Καναδός καρδινάλιος Ouellet έχει θεωρηθεί δύο φορές στο παρελθόν ως πιθανός υποψήφιος για Πάπας, το 2005 και το 2013.

Για χρόνια διηύθυνε το Δικατείο Επισκόπων του Βατικανού, το οποίο επιλέγει τους υποψηφίους για το επισκοπικό αξίωμα σε όλο τον κόσμο, οπότε έχει διαδραματίσει σημαντικό και διαμορφωτικό ρόλο στον έλεγχο των μελλοντικών μελών της καθολικής ιεραρχίας.

Ως άλλος ογδοντάχρονος, δεν θα είναι σε θέση να διαδραματίσει ρόλο στο ίδιο το κονκλάβιο, γεγονός που μπορεί να εμποδίσει τις πιθανότητές του.

Ο Ouellet θεωρείται συντηρητικός με σύγχρονες αντιλήψεις, ο οποίος τάσσεται σθεναρά υπέρ της διατήρησης της αρχής της αγαμίας για τους ιερείς.

Αντιτίθεται στη χειροτονία γυναικών ιερέων, αλλά έχει ζητήσει μεγαλύτερο ρόλο για τις γυναίκες στη διοίκηση της Καθολικής Εκκλησίας, λέγοντας ότι «ο Χριστός είναι άνδρας, η Εκκλησία είναι γυναίκα».

Διαβασε ακομα

Ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου, η σκοτεινή προφητεία 900 ετών και το τέλος του κόσμου

Robert Prevost

Θα μπορούσε ο παπισμός να περάσει για πρώτη φορά σε έναν Αμερικανό;

Ο γεννημένος στο Σικάγο 69χρονος καρδινάλιος Prevost θεωρείται σίγουρα ότι διαθέτει πολλά από τα απαραίτητα προσόντα για το ρόλο.

Πριν από δύο χρόνια ο Πάπας Φραγκίσκος επέλεξε τον Prevost για να αντικαταστήσει τον Marc Ouellet ως νομάρχη του Δικατείου Επισκόπων του Βατικανού, αναθέτοντάς του το έργο της επιλογής της επόμενης γενιάς επισκόπων.

Εργάστηκε για πολλά χρόνια ως ιεραπόστολος στο Περού πριν γίνει αρχιεπίσκοπος εκεί.

Ο Prevost δεν θεωρείται απλώς Αμερικανός, αλλά ως κάποιος που ήταν επικεφαλής της Ποντιφικής Επιτροπής για τη Λατινική Αμερική.

Θεωρείται μεταρρυθμιστής, αλλά στα 69 του μπορεί να θεωρηθεί πολύ νέος για τον παπισμό. Η περίοδός του ως αρχιεπισκόπου στο Περού επισκιάστηκε επίσης από καταγγελίες για συγκάλυψη ισχυρισμών σεξουαλικής κακοποίησης, τις οποίες αρνήθηκε η επισκοπή του.

Robert Sarah

Αγαπητός στους συντηρητικούς της Εκκλησίας, ο 79χρονος καρδινάλιος Sarah από τη Γουινέα είναι γνωστός για την προσήλωσή του στο δόγμα και την παραδοσιακή λειτουργία και συχνά θεωρούνταν αντίθετος με τις μεταρρυθμιστικές τάσεις του Πάπα Φραγκίσκου.

Γιος ενός συλλέκτη φρούτων, ο Sarah έγινε ο νεότερος αρχιεπίσκοπος σε ηλικία 34 ετών όταν ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ τον διόρισε ιεράρχη στο Κόνακρι της Γουινέας.

Είχε μια μακρά και εντυπωσιακή καριέρα, ενώ το 2021 αποσύρθηκε ως επικεφαλής του γραφείου του Βατικανού που επιβλέπει τις λειτουργικές τελετές της Καθολικής Εκκλησίας.

Αν και δεν θεωρείται φαβορί για την παποσύνη, θα μπορούσε να προσελκύσει ισχυρή υποστήριξη από συντηρητικούς καρδιναλίους.

Pierbattista Pizzaballa

Χειροτονημένος στην Ιταλία όταν ήταν 25 ετών, ο Pizzaballa μετακόμισε στην Ιερουσαλήμ τον επόμενο μήνα και από τότε ζει εκεί.

Ο Πάπας Φραγκίσκος τον έκανε Λατίνο Πατριάρχη Ιεροσολύμων πριν από πέντε χρόνια και αργότερα καρδινάλιο και ο 60χρονος Pizzaballa έχει μιλήσει για την πόλη ως «την καρδιά της ζωής αυτού του κόσμου».

Οι συνάδελφοι καρδινάλιοι θα έχουν εντυπωσιαστεί από τη βαθιά κατανόηση που έχει για τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους και τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Γάζα.

Ωστόσο, η σχετικά νεαρή ηλικία του και η απειρία του ως καρδινάλιος μπορεί να μετρήσει εναντίον του, όπως και η συγγένειά του με τον Φραγκίσκο μεταξύ των καρδιναλίων που αναζητούν μια αλλαγή κατεύθυνσης.

Michael Czerny

Ο 78χρονος Καναδός καρδινάλιος Czerny διορίστηκε καρδινάλιος από τον Πάπα Φραγκίσκο και είναι όπως και ο ίδιος Ιησουίτης, ένα κορυφαίο τάγμα της Καθολικής Εκκλησίας γνωστό για το φιλανθρωπικό και ιεραποστολικό του έργο σε όλο τον κόσμο.

Αν και γεννήθηκε στην πρώην Τσεχοσλοβακία, η οικογένειά του μετακόμισε στον Καναδά όταν ήταν δύο ετών.

Έχει εργαστεί ευρέως στη Λατινική Αμερική και στην Αφρική, όπου ίδρυσε το Αφρικανικό Δίκτυο Ιησουιτών για το AIDS και δίδαξε στην Κένυα.

Ο Czerny είναι δημοφιλής στους προοδευτικούς της Εκκλησίας και θεωρούνταν κοντά στον Πάπα Φραγκίσκο. Σήμερα είναι επικεφαλής του Δικατείου του Βατικανού για την προώθηση της ολοκληρωμένης ανάπτυξης του ανθρώπου.

Αν και είναι ένας ισχυρός υποψήφιος, φαίνεται απίθανο οι καρδινάλιοι να επιλέξουν έναν δεύτερο Ιησουίτη πάπα κατά σειρά.

Με πληροφορίες από BBC